Veel kleine afdelingen steunen op een paar actieve en enthousiaste leden. Zij zetten zich al jarenlang met ziel en zaligheid in voor de partij en combineren het raadslidmaatschap vaak met het afdelingsbestuur. Wanneer ze er om welke reden dan ook de brui aan geven, heeft de afdeling echter een probleem. Er is niemand meer over om de afdeling te leiden en niet onbelangrijk: de kandidatenlijst blijft ook leeg. Toch hoeft dat niet het einde te betekenen.
Het was lastig om de kandidatenlijst te vullen, maar de uiteindelijke beloning is het waard
Jan Alberts
Jan AlbertsFractievoorzitter in Ouder-Amstel
Hoe groot is de PvdA in Ouder-Amstel?
‘We hebben één zetel en een stuk of 60-65 leden. Dat ledenaantal is sinds ik hier zo’n twintig jaar geleden ben komen wonen zo ongeveer hetzelfde. We proberen al jaren om als kleine partij onze stempel te drukken op de gemeente. Dat doen we met een kleine groep zeer gemotiveerde mensen. Soms lukt het ons om een scheurtje in de prachtige kalk te drukken en toch kleine veranderingen teweeg te brengen vanuit de oppositie.’
Is de PvdA al die tijd zo klein geweest qua zetelaantal?
‘Toen ik hier net zat, kreeg de PvdA vijf zetels. Er zaten toen eigenlijk alleen maar grotere landelijke partijen in de raad. Hoe meer lokale partijen er bij kwamen, hoe verder de PvdA wegzakte.’
In 2018 was het heel erg spannend toch?
‘Zeker. We konden geen leden vinden, die bereid waren om op de kandidatenlijst te gaan staan. Uiteindelijk is het na drie maanden keihard werken toch gelukt om voldoende mensen te enthousiasmeren om op de lijst te gaan staan.’
Hoe kregen jullie ze zover?
‘Het grootste probleem was, dat mensen niet meteen vier jaar aan de raad vast wilden zitten. Het raadswerk kost veel tijd en je krijgt veel voor je kiezen tegen een relatief lage vergoeding. Zeker voor mensen met een drukke baan is 16 uur raadswerk per week te veel van het goede. Daarom maakten we de afspraak dat je na twee jaar afscheid kon nemen als je gekozen zou worden. In dat geval zou de volgende op de lijst de resterende periode volmaken.’
En dat werkte?
‘Juist door die optie meldden zich meer mensen voor de lijst. Bij de verkiezingen haalden we toen toch een zetel, terwijl we zonder die mensen niet eens een lijst hadden gehad. Dat was ook het einde van de lokale afdeling geweest, denk ik. Maar nu ging het andersom: door het positieve resultaat meldden zich ook weer nieuwe mensen voor het bestuur. Het heeft echt nieuwe energie gegeven.’
Je bent zelf fractievoorzitter nu, doe je dat werk alleen?
‘Nee, de nummers twee en drie op de lijst waren heel enthousiast gingen als fractie-assistent aan de slag. Zij participeren nu ook in de commissies en samen met de harde kern van de afdeling leden bereiden we veel voor.’
Wat verwacht je van de komende gemeenteraadsverkiezingen?
‘Ik verwacht daar meer van dan vier jaar geleden. We zijn vorig jaar met een nieuwe groep begonnen om aan het verkiezingsprogramma te werken en we al hard aan de campagne. Dus ik denk wel dat we meer zetels kunnen gaan halen. In de lokale media worden we wat dat betreft ook positief bejegend. We gaan het zien!’
Het is veel werk, maar al met al heb ik zeker geen spijt
Liny de Jager
Liny de JagerRaadslid in Hardinxveld-Giessendam
Hoe ben je in de raad gekomen in 2017?
‘In 2017 dreigden de PvdA en VVD hier helemaal te verdwijnen. De twee toenmalige raadsleden stopten ermee en er waren geen opvolgers. Iemand van de partij vroeg mij toen of ik niet wilde. Ik sprak ‘s avonds met mijn man en we vonden dat de partij echt moest blijven. Hardinxveld-Giessendam is een conservatief dorp in de biblebelt en zonder partijen als de PvdA zou de balans helemaal weg zijn. Hij was het met me eens. Een kennis deelde ons gevoel en uiteindelijk hebben we ons met vier personen gemeld.’
Daar was het afdelingsbestuur wel blij mee zeker?
‘Nou niet echt. Het afdelingsbestuur stapte op! Door alle moeite tot dan toe hadden ze er helemaal geen zin meer in. Ze lieten ons echt zwemmen.’
Moesten jullie daardoor ook nog meer regelen?
‘Mijn man werd de nieuwe voorzitter. Eén voordeel hadden we: ervaring. Een van ons was oud-wethouder en een ander had ook al twaalf jaar in de raad gezeten. We wisten hoe het werkte. En niet onbelangrijk: iedereen had zin om de schouders er onder te zetten. Nadat we een lid bereid vonden om de nieuwe penningmeester te worden, liep het al snel weer op rolletjes.’
Dat klinkt vrij eenvoudig…
‘Dat was het zeker niet. Ik vond het vooral in het begin heel heftig en heb ik op de toppen van mijn tenen gelopen. Er komt van alles op je af. Je zegt A en het hele alfabet komt er achteraan rollen! Je moet over zoveel dingen een mening hebben en wordt geacht alles te weten. Het is dus lezen, meer lezen, je oriënteren, op bezoek gaan en alles volgen wat je kan. Er zijn wel momenten geweest waarop ik dacht: waar ben ik aan begonnen?’
Wat is het leukste?
‘Toch de dynamiek. We hebben twee burgerraadsleden en het is een heel hecht en leuk team. Daar halen we allemaal energie uit. Al met al heb ik absoluut geen spijt. Het is echt een verrijkende ervaring.’
Hoeveel mensen zijn er nu actief?
‘We hebben nu zo’n 32 leden in onze gemeente. Dat zijn overwegend oudere mensen. Met de gemeenteraadsverkiezingen worden die wel weer actief, dat vinden ze toch wel leuk. Maar om meer slagkracht te hebben, zijn we nu ook gefuseerd met de afdelingen Sliedrecht en Papendrecht en vormen we samen de PvdA Alblasserwaard-Zuid.’
Is er ook nieuwe aanwas van jongeren?
‘Toevallig hebben we net een vrouw van 22 jaar, die politiek actief wil worden, mogen verwelkomen. En een jonge man heeft interesse om lid te worden, dus wellicht komt het weer goed. Op de SGP na vindt iedere partij het lastig om nieuwe mensen te vinden. De VVD was bij de landelijke verkiezingen de grootste, maar omdat ze de vorige keer niet meededen, zitten ze niet meer in de raad.’
En loopt het politiek een beetje?
‘Ja. De PvdA zit in de oppositie, maar we hebben al drie keer unaniem een motie er doorheen gekregen. En we krijgen veel positieve reacties, we doen het dus ook ergens voor.’
Dat het PvdA-raadslid overstapte naar de VVD gaf de doorslag
Alex Wagemakers
Alex WagemakersSinds 5 maart lid in Rucphen
Hoe was de situatie in Rucphen?
‘Die was nijpend. De meeste leden zijn al aardig op leeftijd en er waren nog nauwelijks mensen actief. Ze zijn toen rond gaan bellen om nieuwe mensen zover te krijgen om in de politiek te gaan. De voorzitter belde mij verschillende keren. Ik had aarzelingen, maar hoe meer ik er over nadacht en zag wat er allemaal beter zou kunnen in de gemeente, hoe meer ik er overtuigd van raakte dat het een goed idee was.’
De PvdA had wel een raadslid, maar die zit inmiddels bij een andere partij. Hoe zit dat?
‘De PvdA had nog één raadslid, maar toen het erop leek dat we niet mee zouden aan de verkiezingen, stapte hij over naar de VVD. Een tamelijk verrassende keuze.’
Was jij toen al actief?
‘Nee, die overstap naar de VVD gaf voor mij de doorslag om mee te gaan doen. En ik was niet de enige: er zijn negen nieuwe leden bijgekomen in de afgelopen twee maanden. Dat is echt te danken aan het huidige bestuur, dat goed op zoek is gegaan naar nieuwe mensen die ook nog eens heel mooi in leeftijd variëren.’
Wat is je eigen achtergrond?
‘Ik ben project engineer bij een bedrijf dat elektronische informatiesystemen maakt. Dat heeft niks met de politiek te maken. Maar ik ben al wel twintig jaar bestuurslid van wijkvereniging De Branden in Sprundel en ik ben ook nauw verbonden met het dorpswerk, dat zich bezig houdt met dorpsfeesten en dergelijke. Dus ik heb wel een uitgebreid netwerk.’
Helpt het je nog dat je ook nog prins carnaval bent geweest?
‘Zeker. Ik denk dat zeker 80% van de inwoners mij wel kent door mijn dorpswerk en dus ook mijn verdiensten als prins. Ze weten in ieder geval dat ik bereid ben me voor de samenleving in te zetten.’
Waarom de PvdA?
‘De VVD is al jaren de grootste partij en het is tijd dat daar verandering in komt. Als de PvdA zou verdwijnen, is D66 de meest linkse partij hier. We hopen dat we het goed gaan doen en dat ook SP- en GL-kiezers op ons willen stemmen.’
Jullie hebben gezegd zo’n drie zetels te willen gaan halen. Hoe en op welke thema’s?
‘Goede vraag. Daar gaan we binnenkort over om tafel bij de ledenvergadering. Er wonen hier zo’n 16.000 mensen, dus het is een vrij kleine en hechte gemeenschap. Iedereen kent elkaar. Mensen persoonlijk benaderen vind ik dus belangrijk.
Inhoudelijk vind ik dat de gemeente eens moet laten zien dat er meer is dan alleen wegen aanleggen. Ook ontbreekt de menselijke maat vaak: de gemeente heeft onvoldoende oog voor wat mensen echt nodig hebben. Daarom willen we onder meer het sociaal-cultureel werk nieuw inblazen. Dat is wegbezuinigd en daar plukken we nu de wrange vruchten van.’
Is dat alles?
‘De lijst is lang. Ook huisvesting en de bereikbaarheid zijn problematisch: voor starters wordt niks gebouwd en bushaltes verdwijnen, zodat de mensen in de dorp 2 tot 3 kilometer moeten fietsen om bij de bus te komen. En dan vindt de gemeente het raar dat de jongeren Rucphen verlaten. Nee, we hebben echt genoeg te doen als we in de raad komen.’
Afbeelding: Luuk van der Lee | ANP