Onderhandelingsresultaten per provincie

De PvdA heeft het bij de coalitieonderhandelingen goed gedaan. Nagenoeg in alle provincies gaan we de komende vier jaar meebesturen. Hoe de coalities tot stand gekomen zijn, met welke partijen we gaan samenwerken en wie met welke portefeuille namens de PvdA gedeputeerde wordt lees je hieronder.

Drenthe

De PvdA doet er weer toe in de provincies. Vier jaar terug kleurde geen enkele provincie rood. Nu werd de PvdA weer de grootste in Drenthe en namen we het voortouw in de coalitieonderhandelingen. Op woensdag 29 mei werd de coalitie van PvdA, VVD, CDA, GroenLinks en de ChristenUnie geïnstalleerd. Met 24 van de 41 zetels heeft de coalitie een comfortabele meerderheid. De coalitie is een voortzetting van de periode 2015-2019, met GroenLinks als nieuwkomer. PvdA-gedeputeerde Cees Bijl heeft deels dezelfde portefeuille als in de vorige periode. Financiën, Cultuur & Evenementen, Arbeidsmarkt & Onderwijs en Water & Archief zijn de onderwerpen waar hij nog steeds het over mag voeren. Nieuw in zijn portefeuille is Verkeer, terwijl het onderwerp wonen aan GroenLinks werd afgestaan.

Groningen

Op de uitslagenavond leek het er lang op dat ook Groningen rood zou kleuren. Diep in de nacht bleek echter dat GroenLinks met 0,5 procentpunt verschil de grootste werd. Ook hier werd er vlot onderhandeld. De installatie van het college van Gedeputeerde Staten was net als in Drenthe op woensdag 29 mei. Die vaart is extra indrukwekkend wanneer je bedenkt dat in Groningen een zespartijencoalitie is gevormd. Met een meerderheid van 25 van de 43 zetels besturen GroenLinks, de ChristenUnie, VVD, D66, PvdA en het CDA de komende vier jaar de provincie Groningen. De SP verdwijnt uit de coalitie en zit de komende periode in de oppositie. De PvdA keert net als de VVD na vier jaar afwezigheid weer terug in het provinciebestuur met Tjeerd van Dekken als gedeputeerde. Hij voert onder andere het woord over Wonen & Arbeidsmarkt. Ook is hij één van de gedeputeerden die zich gaat bezig houden met de aardbevingen door de gaswinning.

Gelderland

In Gelderland spande het erom of de VVD of het FvD de grootste zou worden. Met een verschil van een kleine 5000 stemmen werd de VVD de grootste en leidde de partij de onderhandelingen. Samen met D66 vormden de VVD, PvdA en het CDA in de periode 2015-2019 de coalitie. D66 verloor drie zetels en zit de komende jaren in de oppositiebanken. De partij werd ingeruild voor GroenLinks en de ChristenUnie. De vijf partijen hebben samen een meerderheid van 30 van de 55 zetels. Voor de PvdA neemt Peter Kerris het stokje over van Josan Meijers. De portefeuilles Wonen & Ruimte blijven in handen van de PvdA. Daarnaast wordt hij verantwoordelijk voor Klimaatadaptatie en Onderwijs & Arbeidsmarkt.

Utrecht

Na twaalf jaar keert de PvdA weer terug in de coalitie in Utrecht. GroenLinks smeedde een coalitie van vijf partijen, die op 5 juni geïnstalleerd werd. De VVD moet de komende vier jaar genoegen nemen met een plek in de oppositie, terwijl naast de PvdA de ChristenUnie de coalitie komt versterken. Samen hebben de vijf partijen 26 van de 49 zetels. Klimaat en de energietransitie krijgen de komende vier jaar veel aandacht. Dat blijkt ook uit de titel van het collegeakkoord: Nieuwe energie voor Utrecht. Voor de PvdA neemt Rob van Muilekom plaats in de Gedeputeerde Staten, met een mooie rode portefeuille. Zijn portefeuilles zijn Wonen, Binnenstedelijke Ontwikkeling, Sociale Agenda, Cultuur & Erfgoed en Milieu & Organisatie.

Zeeland

Al snel na de verkiezingen bleek in Zeeland dat de bestaande coalitie voortgezet kon worden. De partijen behielden een meerderheid met 20 van de 39 zetels. Toch werden de mogelijkheden voor een coalitie met grote winnaar FvD (6 zetels) onderzocht, maar dit bleek niet mogelijk. Op 7 juni werd de coalitie van CDA, SGP, VVD en PvdA geïnstalleerd. Anita Pijpelink volgde Ben de Reu op als gedeputeerde voor de PvdA, met als portefeuille Water, Natuur & Natuurbeleving, Cultuur, Grensoverschrijdende samenwerking & Europa, en P&O.

Noord-Brabant

Na de eerste informatieve gespreken trok het FvD (9 zetels) zich al snel terug, waarna de informateur een brede coalitie van VVD, CDA, D66, GroenLinks en PvdA voorstelde. Na aanvankelijke twijfels en her en der wat gemor volgde op 14 juni de installatie. Met 31 van de 55 zetels kan de brede coalitie borgen op een comfortabele meerderheid. De SP is verwezen naar de oppositie en GroenLinks treedt toe tot de coalitie. Erik van Merrienboer begint aan zijn tweede periode als gedeputeerde. Net als de afgelopen vier jaar voert hij het woord over Ruimte & Wonen. De portefeuille Financiën is over gegaan naar de VVD.

Noord-Holland

Noord-Holland gaat Duurzaam doorpakken. Met een verschil van 716 stemmen werd het FvD voor GroenLinks de grootste partij. De door het Forum aangewezen informateur Hans Smits concludeerde al snel dat een de kans op een coalitie met daarin het FvD zeer gering was. Daarna pakten GroenLinks en de VVD samen de handschoen op. Net als de afgelopen vier jaar maken VVD, PvdA en D66 deel uit van het provinciebestuur. Het CDA voert de komende vier jaar oppositie, terwijl GroenLinks met twee gedeputeerden toetreedt tot het college. Groenste politicus Adnan Tekin blijft gedeputeerde voor de PvdA. De portefeuille Natuur & Landschap moet hij afstaan aan de VVD, maar hij gaat wel over Mobiliteit, Schiphol, Leefbaarheid en Gezondheid & Milieu.

Overijssel

Met negen zetels is het CDA wederom de grootste partij in Overijssel. Na een eerste mislukte formatiepoging tussen CDA, VVD, PvdA, ChristenUnie en FvD werd de laatste partij ingewisseld voor de SGP. De vijf partijen hebben samen een meerderheid van 25 van de 47 zetels. De PvdA keert na twee termijnen terug in de coalitie en ook de SGP is een nieuwkomer. D66 is de komende vier jaar naar de oppositie verwezen. Gedeputeerde voor de PvdA is Tijs de Bree. Hij gaat het woord voeren over de Energietransitie, Milieu, Arbeidsmarkt en Handhaving.

Friesland

Het FvD werd na het CDA met zes zetels de tweede partij van Friesland. Het ontbrak echter aan genoeg vertrouwen om met elkaar samen te werken, waardoor FvD ook hier in de oppositie zit. De provincie wordt de komende vier jaar bestuurd door CDA, PvdA, FNP en VVD. De partijen hebben een meerderheid van 22 van de 43 zetels. Na vier jaar afwezigheid neemt de PvdA weer deel aan de Gedeputeerde Staten. Ervaren Statenlid Douwe Hoogland is hier kandidaat-gedeputeerde (portefeuille is nog niet bekend, red.). De SP verloor drie zetels en keert niet meer terug in de Gedeputeerde Staten.  

Flevoland

Na het stuklopen van de onderhandelingen tussen Forum voor Democratie (met 8 zetels de grootste partij), VVD, CDA, ChristenUnie en PvdA wordt gepoogd een brede coalitie te vormen. Onder leiding van de VVD spreken zes partijen (VVD, PvdA, CDA, ChristenUnie, D66 en GroenLinks) met elkaar. Deze partijen hebben een nipte meerderheid van 21 van de 41 zetels. De gesprekken zijn nog in volle gang.

Zuid-Holland

In Zuid-Holland kreeg Hans Wiegel van winnaar Forum voor Democratie de opdracht om een college te vormen. Hij adviseerde een motorblok van FvD, VVD en CDA (samen goed voor 25 van de 55 zetels). De lijstcombinatie ChristenUnie-SGP was bereid hierbij aan te schuiven, maar na 2,5 maand liepen de gesprekken stuk en trokken eerst de ChristenUnie-SGP en daarna het CDA zich terug. 

Limburg

In Limburg hebben alle mogelijke coalities de revue gepasseerd. Het bleek volgens de onderhandelende partijen niet mogelijk om een coalitie te vormen gebaseerd op een politieke meerderheid. Daarom adviseerde de informateur een extraparlementair college met zeven gedeputeerden en wisselende meerderheden per onderwerp. Het college mag zichzelf dan extraparlementair noemen, vijf van de zeven gedeputeerden zijn gewoon van een landelijke (en rechtse) partij. Het CDA levert twee gedeputeerden, FvD, PVV en VVD elk één. Andy Dritty is afkomstig uit de Landgraafse politiek. Carla Brugman was eerder actief voor GroenLinks, maar omdat zij tegen de lijn van de partij in toch deelneemt aan dit college, wordt zij door de partij geroyeerd.

Aantal gedeputeerden per partij

*Zuid-Holland is niet meegenomen in deze tabel. Voor de partijen die in Flevoland nog aan het onderhandelen zijn, is per partij één gedeputeerde meegerekend

**In 2018 viel de coalitie in Flevoland. De SP verloor één gedeputeerde en had er vanaf die tijd vijf, terwijl de PvdA in het college in Flevoland ging en vanaf dat moment zeven gedeputeerden had

Bijschrift afbeelding: De Utrechtse lijsttrekker Rob van Muilekom is inmiddels gedeputeerde

Afbeelding: Gerard Til | Hollandse Hoogte