Het ging zo aardig met de linkse samenwerking. Kamerleden van de drie linkse partijen trokken steeds vaker en dienden meer dan eens samen wetten in. Bij Prinsjesdag kwam er een tegenbegroting en ook de partijleiders konden het goed met elkaar vinden. Het besef dat verdeeldheid op links een feest voor rechts leek nu toch eindelijk te zijn doorgedrongen. Asscher droomde hardop van ‘samen uit, samen thuis’ en Klaver wilde Keerpunt ’72 nieuw leven inblazen.
Maar toen was daar Hans Brusselmans en Ron Meyer die niet zo in linkse samenwerking geloofde. En ook bij de stemming rond de Eerste Kamer leek er van linkse eensgezindheid geen sprake en ‘won’ het kabinet ten koste van de PvdA en GroenLinks twee restzetels. Misschien was het achteraf wel te mooi om te dromen van een verregaande samenwerking tussen de drie partijen en is de SP nog steeds de anti-establishment partij van weleer.
Daarom ditmaal de stelling: ook zonder de SP is partijpolitieke samenwerking op links de moeite waard.
We brengen de stelling al naar volle tevredenheid in de praktijk
Saskia Kleewein
Raadslid in Pijnacker-Nootdorp namens de lokale progressieve samenwerkingspartij Progressief PN
‘Sinds april 2017 brengen wij de stelling in onze gemeente in de praktijk. Toen ging ik met een partijgenoot en twee GroenLinksers naar de notaris om een nieuwe politieke partij op te richten: Progressief Pijnacker-Nootdorp. Vorig jaar deden wij onder die naam mee met de gemeenteraadsverkiezingen en werden wij de vierde partij in een verder rechtse gemeente. Sindsdien vormen wij naar alle tevredenheid één fractie.
Dit voorbeeld zou landelijk navolging mogen krijgen, maar dat lijkt nu nog ver weg. Misschien moet een fusie met GroenLinks eerst overal op lokaal niveau gaan gebeuren, dan móét het landelijk wel gaan lukken!’
‘Het koesteren van wrok is mijns inziens niet in lijn met onze idealen’
Welmoed Konst
Raadslid in Harlingen
‘Met de grote opmars van rechts en jarenlang midden-rechtse kabinetten is samenwerking op links nodig. Dat betekent niet dat we in alles met elkaar op kunnen trekken. We verschillen op veel punten en daarom zijn we nog steeds verschillende partijen, maar door op bepaalde punten met elkaar op te trekken staan we sterker. In de toekomst misschien zelfs weer met de SP. Het koesteren van wrok is mijns inziens niet in lijn met onze idealen. Wie weet, misschien kunnen we constructief samenwerken. Samen een vuist maken tegen het rechtse kabinet, en voor een sociaal beleid.’
Het is aan de SP
Denise Houtveen
Raadslid voor GL-PvdA Leusden
‘Juist in deze tijd waarin zoveel mensen door de individualisering en het doorgeslagen kapitalisme terugverlangen naar de warmte van samenhorigheid van vroeger, zou een gat in ons linkse blok toch ondenkbaar moeten zijn. Natuurlijk zijn er verschillen en zitten we niet allemaal op één lijn. Maar juist binnen het linkse blok moeten we met elkaar het compromis blijven zoeken. Alleen zo kunnen we een vuist maken waar we allemaal voor strijden: een gelijkwaardige samenleving waar iedereen een gelijke kans heeft. Het is aan de SP om daar wel of niet aan mee te doen. Want voor mij als PvdA’er is samenwerking in het hele linkse blok altijd de moeite waard.’
Op sommige thema’s kan je samenwerken, ook met de SP
Kees Burger
Steunfractielid in Oegstgeest namens de lokale progressieve samenwerkingspartij Progressief Oegstgeest
‘Samenwerking tussen SP en PvdA is nooit makkelijk geweest, omdat beide partijen in aard en attitude verschillen. De SP is meer een actie- en anti-establishmentspartij en de PvdA is meer een bestuurderspartij die streeft naar het nemen van verantwoordelijkheid. Daarnaast zijn er natuurlijk ook programmatische verschillen, zoals recentelijk bij de Europese verkiezing nog duidelijk bleek.
Dit neemt niet weg dat we op onderwerpen als zorg en volkshuisvesting goed kunnen samenwerken, omdat we opereren vanuit dezelfde waarden. Structureel zie ik evenwel meer in samenwerking met GroenLinks vanwege de sterke programmatische overeenkomsten en hun progressieve opstelling. Wellicht zal ook D66 zich daarbij kunnen aansluiten, aangezien ik die door de toenemende drukte op rechts wel naar links zie opschuiven.’
‘Samenwerking op links is altijd de moeite waard’
Stephan Reusken
Raadslid in Twenterand
‘Samenwerking op links is altijd de moeite waard. We delen veel dezelfde waarden en zetten ons in voor een samenleving die solidair is en waarin aandacht is voor duurzaamheid. Op lokaal niveau geven we in Twenterand hier al invulling aan: PvdA en GroenLinks vormen samen een fractie. Zo laten we samen het geluid van solidariteit en duurzaamheid horen. Als andere linkse partijen zich daarbij aan willen sluiten, is dat uiteraard mogelijk. Ook de SP is welkom!’
De SP is altijd sterk geweest in het bekritiseren van de PvdA
Fred Rijkens
Fractievoorzitter in het Hof van Twente
‘De SP is altijd sterk geweest in het bekritiseren van de PvdA. Dat vind, denk ik, zijn oorzaak in het feit dat de achterban van de SP vaak nogal getergd is. Die voelen zich aangetrokken door de soms simplistische en populistische benadering van deze partij. Zie Brusselmans.
Ideologisch liggen beide partijen wel ongeveer op dezelfde lijn, maar als het om de strategie en uitingsvormen gaat absoluut niet. Ik denk dat SP-leden zullen weglopen als de drie linkse partijen samen gaan. En het valt dan ook niet uit te sluiten dat een deel van hun achterband naar rechts populistische partijen zullen overstappen. Daarom verdient intensievere samenwerking en mogelijk zelfs een fusie tussen GL en PvdA de voorkeur en moet de SP gewoon “rechtse” kiezers aan links blijven binden.’
‘Linkse samenwerking kan prima zonder de SP’
Jan Julius Buwalda
Raadslid in Heerenveen
‘Linkse samenwerking kan prima zonder de SP. Zeker met GroenLinks heeft de PvdA veel gemeen. We delen de urgentie als het gaat om eerlijk delen, milieu en duurzaamheid. Beide partijen staan ook voor sport, cultuur, werk, goede zorg, wonen en een tolerante en sociale samenleving, waarin iedereen tot zijn recht kan komen. Laat de uitslag van de Europese verkiezingen een startsein zijn tot electoraal herstel van links. Samen zeker zijn!’
Samenwerking zit in de naam van onze partij
Jan Hopstaken
Raadslid in Eindhoven
‘Eens met de stelling. Samenwerking zit in de naam van onze partij. Dat moet je altijd willen nastreven. Maar het is geen doel op zich. Als andere partijen ervoor kiezen op onderdelen een andere weg te bewandelen, dan is dat zo. Dus het credo moet zijn: geloven en uitgaan van onze eigen kracht en samenwerken waar mogelijk.’
Afbeelding: Olivier Middendorp | Hollandse Hoogte