We hebben de weg omhoog gevonden. Dankzij iedereen die zich in de campagne het vuur uit de sloffen heeft gelopen en dankzij iedereen die de moed niet opgaf. Het liefst zou je het van de daken willen schreeuwen. En natuurlijk is het mooi dat de kiezer de sociaal-democratische waarden weer een beetje beloont.
Maar na woensdag is er ook een kater. Een kater over de toekomst van ons land. Het lijkt een herhaling van 2002 toen de LPF in een keer met 26 zetels de Kamer binnenstormde. Mogen we nog van geluk spreken dat het ditmaal niet over de Kamer- en ‘slechts’ om Statenverkiezingen ging. Een jaar lang hield de LPF ons bezig met interne ruzies, bedrog, te grote ego’s en een kabinet met ministers die niet ministerwaardig waren. Daarna implodeerde de LPF en verdween de partij van het toneel.
Maar wie denkt, dat dat ook nu wel zal gebeuren, vergeet één ding. De LPF was stuurloos en zonder leider. Het Forum is dat helaas niet. Aanvoerder Thierry zal na deze overwinning zijn triomftocht eisen en wordt door zijn volgelingen uitgeroepen tot imperator. Imperator Thierry Baudet. Aan deze man kleeft een merkwaardige aantrekkingskracht voor veel mensen. Zijn ontkenning van klimaatverandering past bij de wens om alles bij het oude te laten. De aanval op het establishment verbindt mensen die het idee hebben niet te krijgen wat zij verdienen. En zijn eigengereidheid en disrespect voor zijn omgeving versterken het beeld van de dappere held die zich tegen de politieke orde verzet. Robin Hood en Don Quichot vermengd met Julius Ceasar. De absolute meester van de onderbuik.
En dat is gevaarlijk. Vooral als dat gepaard gaat met een persoonlijkheid als die Baudet. Bescheidenheid is hem niet gegeven. Zijn overwinningsrede stond bol van verwijzingen naar de oudheid, met woorden die slechts weinigen beheersen en met een retoriek die beangstigend is. ‘De uil van Minerva spreidt zijn vleugels bij het vallen van de nacht.’ Hij legt de nadruk op de ‘boreale’ wereld – ik heb het even moeten opzoeken –, maar dat is toch echt afkomstig uit het fascisme en gaat over een samenleving van witte volkeren op het noordelijk halfrond.
Hoe duidelijk wil je het hebben? Hel en verdoemenis worden uitgesproken over het kartel, de ondermijning door wetenschappers en bestuurders en omhooggevallen netwerkers die nooit een boek hebben gelezen, maar wel de grenzen wagenwijd open hebben gezet voor andere culturen. En dan het angst zaaien. We hebben het in de geschiedenis vaker gezien. Doembeelden over crises bij de politie, het onderwijs, de zorg en de boeren. Angst, haat en verdeeldheid zaaien over veiligheid, migratie, wonen, zorg en eten. Over de basisbehoeften van ieder mens.
Ondertussen rollen de grote woorden maar uit zijn mond: ‘Het culturele en spirituele vacuüm’, ‘masochistische ketterij’, ‘immanente religie’, ‘de afgod transitie’, ‘geseculariseerde zondvloed’, ‘de doodscultus op Paaseiland’, en ‘oikofobie’. Alles, werkelijk alles, refereert aan unheimische angsten. Angst voor verandering, voor de toekomst, voor Europa, angst om ‘onze’ beschaving bij het afval te zetten.
Voor alles en iedereen moeten we volgens hem bang zijn, maar niet voor Baudet. Nee, Thierry heeft zichzelf definitief als de verlosser op het schild gehesen. En dat is niet iets om lacherig over te doen. Want onderschat niet hoe serieus we deze openlijke verwijzingen naar het fascisme moeten nemen. Erop vertrouwen dat de weldenkendheid van mensen vanzelf wel zal overwinnen is te simpel. Het valt te hopen dat alle partijen dit gevaar inzien en hierop de komende tijd een antwoord weten te vinden. Een antwoord dat vertrouwen in de toekomst geeft en niet gestoeld is op de angst voor morgen.
Hopen dat het Forum net als de LPF ten onder gaat aan interne strubbelingen, lijkt me ijdel. De imperator zal dit voorkomen en zijn volgelingen zullen vooral strijden om zijn schilddrager te mogen zijn. Bewondering leidt alleen maar tot het streven naar nog meer bewondering. Misschien dat Thierry struikelt over zijn eigen ijdelheid en de Narcissus van de Nederlandse politiek wordt. Maar daarop wachten, de kop in het zand steken en hopen dat ook deze storm wel weer overwaait, is buitengewoon onverstandig. De gure wind is net opgestoken.
Afbeelding: Martijn Beekman | Hollandse Hoogte