De herindelingen van november zijn inmiddels vaste prik op de lokale politieke agenda. Ook dit jaar is het in 37 gemeenten weer raak. Lokaal Bestuur vroeg vier lijsttrekkers naar hun plannen en verwachtingen.
‘Wij gaan winnen’
Carine Bloemhoff
Lijsttrekker in Groningen
Meteen maar met de deur in huis vallen: wat wordt de uitslag?
‘Wij gaan winnen. Groningen is van oudsher een PvdA-gemeente. Ik twijfel er niet aan dat we het goed zullen doen.’
Waar komt dat zelfvertrouwen vandaan?
‘We hebben gewoon een heel goed programma. Inhoudelijk onderscheiden we ons met de basisbaan. De economie groeit en toch is er een grote groep mensen die nooit aan de slag zal komen. Daarom willen wij de basisbaan invoeren. Er liggen genoeg publieke taken te wachten zoals de buurtconciërge. Op die manier helpen we mensen weer vooruit: met echt werk en een fatsoenlijk loon.’
Kunnen deze mensen dan straks ook mee in de energietransitie?
‘Wij willen graag een duurzame, aardgasvrije en groene gemeente. Duurzaam is helaas vaak ook duur. Daarom willen we die transitie op een sociale manier vormgeven. Dat betekent een sociale energietransitie: betaalbare warmte en duurzame energie voor iedereen en bijvoorbeeld afspraken met corporaties over verduurzaming van sociale huurwoningen. Dat leidt tot lagere vaste lasten en dus tot een betere betaalbaarheid. Een uitdaging, maar wel een waar we vol voor gaan.’
De fusie tussen de gemeenten Groningen, Haren en Ten Boer is niet vanzelf gegaan. Vooral Haren heeft lange tijd de hakken in het zand gezet. Hoe staat de Harense fractie er in?
‘Positief. De tegenstanders van de herindeling zijn vooral bang voor het verlies van voorzieningen, contacten met de gemeente, aandacht voor de dorpen en het behoud van het groene karakter van de gemeente. Dat zijn punten waar wij ons als PvdA altijd in hebben herkend en waar we ons voor hebben ingezet. Ik denk dat de herindeling goed is voor alle betrokken gemeenten. De vraagstukken die er, ook op sociaal gebied, liggen, kunnen we zo beter het hoofd bieden.’
Iedere kandidaat vertelt zijn eigen verhaal
Rosalie Bedijn
Duo-lijsttrekker in Noordwijk
Jullie fuseren met de gemeente Noordwijkerhout, van wie kwam het initiatief?
‘Van Noordwijkerhout. Zij zeiden: “Wij redden het niet meer alleen.” Bovendien lijken onze gemeenten heel erg op elkaar. De fusie was dus een heel natuurlijk proces.’
Wat voor uitslag verwacht je voor de PvdA?
‘Ik verwacht dat we het heel goed gaan doen. Wij hebben de jongste lijst ooit, met vier twintigers in de top zeven. Veel nieuwe gezichten, maar ook vertrouwde. Dat spreekt aan.’
Hoe voeren jullie campagne?
‘Wij zetten in op een heel positieve campagne en op de mensen die wij hebben. Die hebben allemaal een eigen verhaal te vertellen en dat laten we zien in de campagne uitingen.’
Wat moeten we ons voorstellen bij dat ‘eigen verhaal’?
‘Op Facebook en Instagram hebben we foto’s en een verhaal geplaatst. Iedereen heeft een eigen plek in het dorp uitgekozen waar ze iets over willen vertellen. Mijn mede-lijsttrekker Jan heeft bijvoorbeeld de bushalte in zijn dorp uitgekozen, omdat hij vindt dat het openbaar vervoer niet goed genoeg is geregeld.
Zelf sta ik voor het huis waar ik ben geboren. Dat was 24 jaar geleden een prima plek voor mijn ouders om te starten op de woningmarkt en mij groot te brengen. Dat is tegenwoordig anders in Noordwijk. Het wordt steeds lastiger voor starters om aan een goede en betaalbare woning te komen. Er wordt hier de komende tijd veel gebouwd, maar lang nog niet genoeg en betaalbaar. Dat moet en kan beter.’
Jullie koppelen persoonlijke verhalen dus aan programmapunten. Hoe reageren mensen daar op?
‘Erg positief. Ik weet dat mensen zich, vooral door de landelijke politiek, van ons voelen verwijderd, maar ik merk wel dat bekende beelden en herkenbare verhalen aanspreken en tot gesprekken leiden. Dat is een begin.’
In de Biblebelt moet je als progressieve partijen je krachten bundelen
Paula Jorritsma
Lijsttrekker van Progressief Altena
Hoe is de fusie van Woudrichem (jouw gemeente) met Werkendam en Aalburg verlopen?
‘Woudrichem wilde al heel lang. Vooral in Aalburg waren de sentimenten anti-fusie. Er zijn daar nogal wat lokale partijen, sommigen zelfs opgericht met als doel de gemeente zelfstandig te houden. Gelukkig is de kogel al een tijdje door de kerk. Vanuit Woudrichem is de gedachte altijd geweest dat we beter samen kunnen gaan, omdat we al op zoveel gebieden moeten samenwerken. Bovendien wordt het werk steeds complexer. Zeker na de decentralisaties en alle taken die daarmee onze kant opkwamen. Als je kijkt naar wat een gemeente allemaal in zijn assortiment heeft, dan is dat bijna meer dan een supermarkt. Dat is niet meer te doen voor een kleine gemeente.’
Hoe groot of klein is de PvdA in Altena?
‘Vroeger deed de PvdA het erg goed in Woudrichem. Dat nam de laatste jaren steeds meer af. In 2013 is de PvdA daarom, samen met GroenLinks en D66, opgegaan in Progressief Altena. Dat was noodzakelijk, omdat je als kleine partij in een coalitie alleen weinig kunt bereiken. In Aalburg en Werkendam zijn de confessionele partijen van oudsher sterk vertegenwoordigd. Dat heeft alles te maken met de Bible Belt die door ons gebied loopt.’
Wat zijn jullie punten voor de komende verkiezingen?
‘Duurzaamheid vinden wij erg belangrijk. We hebben laatst een avond georganiseerd rond het thema Altena energieneutraal. Die is erg goed bezocht en het is opgepikt door van allerlei natuurbewegingen. We kijken ook hier naar hoe je iedereen daar in mee kunt nemen door bijvoorbeeld regelingen en leningen aan te bieden.’
En het sociale?
‘We willen natuurlijk dat iedereen kan meedoen. Toch is dit een streek met een lager aantal gezinnen dat niet kan meedoen dan het landelijk gemiddelde. Dat heeft ook te maken met de manier waarop hier met deze materie wordt omgegaan. Als iemand bijvoorbeeld niet kon meekomen op school dan kon hij, bij wijze van spreken, aan het werk bij het bedrijf van zijn oom.’
Geen armoede dus in Altena?
‘Er is wel degelijk armoede en er zijn mensen die aan de zijlijn staan. In de nieuwe gemeente wordt daarom gesproken over een armoedepact. Iets waar wij ons als PvdA al langer nadrukkelijk sterk voor maken en dat we ook willen verbinden aan het energieverhaal. Het een kan niet zonder het ander.’
We voeren een campagne die veel positiever is dan vier jaar geleden
Jan Willem Nanninga
Lijsttrekker in Het Hogeland
Hoeveel zetels verwacht je binnen te slepen?
‘Ik heb stoer geroepen dat we zes zetels gaan halen. Misschien is dat wat overdreven, maar ik geloof echt dat we een goed resultaat gaan neerzetten. We zijn hier al heel lang campagne aan het voeren. Ik schrijf bijvoorbeeld columns die door de plaatselijke pers ongewijzigd worden gepubliceerd. Mensen hier weten waar de PvdA voor staat en dat zou stemmen moeten opleveren.’
Weet de kiezer jullie te vinden of moet je echt naar de kiezer toe?
‘Je moet naar de kiezer toe, maar dat geldt ook voor andere partijen. Wij voeren een campagne die veel positiever is dan vier jaar geleden. We gebruiken sociale media, zoals Facebook, waar we filmpjes op plaatsen en die worden over het algemeen goed ontvangen. Ik merk wel dat deze campagne ons meer tijd en energie kost dan de vorige twee keren. Je probeert op alle mogelijke manieren je boodschap over het voetlicht te krijgen en omdat de mogelijkheden daarvoor groter zijn dan vroeger betekent het, dat je daar meer tijd in moet steken.”
Hoe zet je de PvdA neer in Het Hogeland?
‘Als een echte sociale partij. De deelname aan jeugdzorg in deze gemeenten is enorm hoog en er spelen ook veel andere sociale problemen.’
Is de PvdA daar uniek in?
‘Nee, we hebben te maken met concurrentie van de SP in de gemeente Eemsmond. Het is daarbij jammer dat ik vanuit de SP weinig verbinding zie. Ik laat me daar trouwens niet door uit het veld slaan. Wij hebben bewust gekozen voor onze standpunten en voor een bepaalde campagne. De inwoners zouden dat moeten waarderen. Jeroen Dijsselbloem zei eens: “De kiezer heeft niet altijd gelijk, maar is wel de baas.” En daar heb ik mij dan bij neer te leggen.’
Afbeelding: Still uit campagnefilmpje PvdA Groningen