Wij zijn de partij van de inclusieve samenleving met plek voor iedereen. Maar zijn we ook een inclusieve partij? Het is een vraag die ik me met regelmaat stel. Toegegeven: mijn beeld is vertekend. Op het bureau van het CLB belanden immers veel lokale kwesties. Kommer en kwel noemen we dat. Afdelingen waar men met elkaar overhoop ligt. Je ziet bijvoorbeeld een piek als de kandidaatslijsten moeten worden vastgesteld. Ook na de verkiezingen is het druk. Een tegenvallende uitslag of kandidaten die met voorkeursstemmen in de raad komen: het leidt tot scheve ogen en verstoorde verhoudingen. Vaak gaat het hard tegen hard. Soms op de inhoud, maar meestal op de persoon. En dat snap ik niet. Waarom zou je dat doen? Wat lost het op?
Toch lijkt het erop dat het steeds vaker voorkomt en dat het zich niet beperkt tot de lokale politiek. En ook gaat het lang niet altijd om iemands functioneren als politicus. Kijk maar naar wat ons tijdens de kerstvakantie bezighield. Een Kamerlid zou in zijn vorige maatschappelijke functie iets hebben toegestaan wat misschien op gespannen voet met onze waarden stond. En recent hadden we de fractievoorzitter in de Eerste Kamer die in zijn baan als bestuurder mogelijk steken heeft laten vallen. In beide gevallen ging het niet om het politiek functioneren en in beide gevallen was de ophef meteen groot. Het oordeel leek al geveld voordat duidelijk was wat er precies aan de hand was.
De vraag dient zich aan of dit de weg is die we moeten volgen. Kijk naar de VVD. In vrijwel alle opzichten een andere partij dan de onze. Maar als daar iemand in opspraak komt, sluiten ze de gelederen. Ze gaan en masse om die persoon heen staan en wachten het onderzoek af. Ook als iedereen al zijn mening gevormd heeft en de schuldvraag er dik bovenop ligt, zoals bij de crematiekeizer en de vastgoedsjacheraar.
Het is een evident andere manier om met dit soort kwesties om te gaan. En wat je ook van de VVD vindt, het oogt in ieder geval vriendelijker dan de botte bijl die wij vaak meteen hanteren. Voordat alle feiten op tafel liggen en zonder te kijken in welke rol en hoedanigheid iets gebeurd is, wordt de persoon in kwestie opgeroepen ‘om de eer aan zichzelf te houden.’ De partij mag immers niet beschadigd worden.
Nu betwijfel ik zo langzamerhand of je dat laatste op deze manier wel bereikt. Want voor veel mensen zijn wij inmiddels de partij van de keiharde afrekeningen, van de broedermoord en de partij die haar eigen mensen vroegtijdig laat vallen. De partij waar prominenten je via een paar tweets laten weten dat het verlies aan de anderen lag, waar prominenten de noodzaak voelen om hun oordeel over andere prominenten in de media te ventileren en de partij waar gevoelige apps al dan niet per ongeluk worden gedeeld met de buitenwereld. Dan ben ik toch bijna een beetje jaloers op de VVD.
Afbeelding: Frederieke Jongbloed | Flickr PvdA