Het nieuwe kabinet geeft gemeenten er steeds meer taken bij, constateert de Amersfoortse wethouder Fleur Imming. Zo zal de veelbesproken en omstreden uitsluiting van statushouders van sociale voorzieningen op het bordje komen van de gemeenten: ‘Gemeenten innen de zorgtoeslag, huurtoeslag en bijstand gedurende de eerste twee jaar en de nieuwkomer ontvangt deze voorzieningen en begeleiding in natura met leefgeld.’
Wat is de nieuwe regering precies van plan?
'In G32-verband is een paper opgesteld waarin is gezegd dat we serieus moeten blijven investeren in steden. Niet alleen om voldoende woningen te creëren, maar ook om ze leefbaar te houden. Dat is feitelijk niet in het regeerakkoord gekomen. Het akkoord legt in plaats daarvan een enorme rekening bij gemeenten neer, met bijvoorbeeld maatregelen rondom statushouders en bezuinigingen in de zorg. Die lasten komen allemaal bij ons, nog weer nieuwe taken erbij.'
Er staat dus weinig in het regeerakkoord over wijken?
'Nou, er staat helemaal niks in over wijken. De mate waarin dit nieuwe kabinet de lijn van de gemeente als eerste overheid verder doorzet zónder de bijbehorende middelen vind ik jammer. Het akkoord legt ons heel veel op, maar zet er weinig tegenover.'
Je zou ook kunnen zeggen dat het juist góed is dat de Rijksoverheid zich niet met wijken bezig houdt, omdat dat het primaat van het lokaal bestuur is?
'Dat is waar. Maar we moeten samenwerken met instellingen die ook allemaal met handen en voeten gebonden zijn, zoals door bezuinigingen in de zorg. Het wordt allemaal nog minder de komende jaren. Het is bezuiniging op bezuiniging.'
Wijken worden in het regeerakkoord niet genoemd
Wat mis je?
'Wat ik met name mis is een visie op stedelijke vernieuwing. Dat Rotterdam-Zuid als probleemgebied is opgenomen in het akkoord juich ik van harte toe, maar in de gemiddelde honderdduizend-plus gemeente bevinden zich wijken die echt de nodige aandacht verdienen. Tot voor een paar jaar terug voelde de Rijksoverheid zich daar nog medeverantwoordelijk voor, met Ella Vogelaar ooit nog als minister van wijken.
Nu staan we er als gemeente alleen voor. Met een beetje mazzel willen corporaties daar nog wel wat in doen, maar de Woningwet van 2015 maakt daarin ook veel zaken die voorheen wel konden niet meer mogelijk. Lokaal betekent dat dus een stevige inzet op leefbaarheid, het voorzieningenniveau, goede afspraken over woningbouwprogrammering, zorg dichtbij, en een lokale overheid die daar een stevige rol in pakt.'
Wat moeten gemeenten de komen jaren doen?
'Ik denk dat we als wethouders en gemeenteraadsleden heel alert moeten blijven op de effecten van dit kabinetsbeleid, want er wordt veel gevraagd maar weinig gegeven.'
Afbeelding: Hans Tak | Nationale Beeldbank