Over het politieke gehalte van waterschappen wordt vaak wat meewarig gedaan. Politiek gekleurde dijken bestaan immers niet. Iedereen wil droge voeten houden, daar is weinig politiek aan. Of toch niet? Zoals Jacqueline Kalk twee weken geleden terecht stelde, zal de klimaatverandering voor meer tweedeling zorgen.
En juist daar wordt het waterschap politiek. Want over hoe je financieel de lasten verdeelt en op wat voor manier je de wateroverlast bestrijdt, kan je wel degelijk van mening verschillen. Voor veel mensen is waterveiligheid een vanzelfsprekendheid. Natuurlijk woont meer dan de helft van de Nederlanders onder de zeespiegel, maar in de beleving van veel mensen is de wateroverlast iets van het verleden. Na de watersnoodramp kwam het Deltaplan en na de overstromingen van de rivierdijken in 1995 meer ruimte voor de rivier en geld voor de versterking van de dijken.
Maar sinds kort hebben we er als gevolg van de klimaatverandering een nieuw soort wateroverlast bijgekregen. Heftige zeer lokale hoosbuien waarin enorme hoeveelheden water naar beneden komen. Zo kregen de Brabantse plaatsen Asten, Deurne en Boxmeer in juni 2016 ruim 15 cm per m2 te verwerken. Daar is geen enkel afvoersysteem tegen opgewassen.
Armere buurten overstromen eerder, ook in Nederland
Nu viel de bui nog in een relatief dunbevolkt gebied. Maar stel je voor dat zo’n wolkbreuk boven een grote stad uitbreekt. Wat dan? Op dit moment zullen vooral de kwetsbare mensen de rekening betalen. De mensen die in de oude stadswijken wonen. Buurten met minder groen en met meer verharde tuinen. Wanneer daar zo’n plensbui valt, kan het water niet weg en zijn de problemen groot.
Daarom is het zaak om nu in actie te komen. Het waterschap kan eenvoudige en regelarme subsidieregelingen voor bewoners in het leven roepen en gemeenten moeten de openbare ruimte beter inrichten. Maar het is de vraag of dit genoeg is. Bewoners aanmoedigen om hun eigen tuin tegelvrij te maken is natuurlijk goed, maar zet dat wel genoeg zoden aan de dijk? Of moeten we in de toekomst gaan voorschrijven hoe mensen hun tuin inrichten? Als sociaal-democraat wil ik het niet op mijn geweten hebben dat de arme wijken straks onderlopen, terwijl de rijkere buurten droog blijven.
Rob Bots is fractievoorzitter in het waterschap Aa en Maas. In dat waterschap kunnen bewoners gebruik maken van verschillende subsidieregelingen. Meer weten? Mail je vragen naar Rob: r.bots@telfort.nl
Afbeelding: Arnoud van Otterloo