Rob van Gijzel had de deur nog niet dichtgetrokken of zijn opvolger John Jorritsma (VVD, burgemeester Eindhoven) schetste zijn toekomstvisie van Zuidoost-Brabant: verder herindelen. Binnen afzienbare tijd zal de regio nog drie, maximaal vier gemeenten moeten kennen. Is dat met de ingewikkelde decentralisaties noodzakelijk? Of is dit een sprekend voorbeeld van een nieuwe burgemeester met megalomane trekjes?
Daarom ditmaal de stelling: Juist in tijden van toenemende vervreemding bij burgers is het belangrijk, dat gemeenten benaderbaar en herkenbaar blijven. De ideeën van Jorritsma passen daar in het geheel niet bij en zullen de kloof alleen maar verdiepen.
Egbert Buiter, wethouder in Valkenswaard
‘Ben het roerend met de stelling eens. In de lokale politiek draait het om hoe benaderbaar je bent. Alleen wanneer je erin slaagt de burger te bereiken, kan je de kloof dichten. Alleen al de geografische afstand tussen Valkenswaard en Eindhoven is voor veel mensen zonder auto een onoverbrugbare afstand. Als je dan voor een vraag naar het gemeentehuis wilt, haak je af.
Komt nog bij, dat je je in lokale politici moet herkennen. Valkenswaard is echt een unieke gemeente. Als je vier verschillende gemeenten bij elkaar zet, creëer je onnodig afstand. En wat te denken van de bestuurbaarheid van zo’n fusiegemeente. Landelijk heb je nu 28 partijen, hier in Valkenswaard hebben we alleen al twee lokale partijen. Verdere versnippering lijkt me geen goed idee, eerlijk gezegd.’
Edith van Dijk, raadslid in Eindhoven
‘Dat de discussie ooit gevoerd gaat worden, is onvermijdelijk. En het is ook niet zo, dat we nu helemaal nooit met elkaar praten. Sterker, we zijn volop in overleg met de buurgemeenten. Ik zit zelf bijvoorbeeld in de raadstafel 21. Een discussie over een mogelijke herindeling hoort daar thuis.
Ik vind het daarom een gemiste kans, dat de burgemeester dit zonder overleg de ether heeft ingeslingerd. Het had hem gesierd een uitnodiging naar de andere gemeenten en raden te sturen. Nu kan het averechts uitwerken. Lokale partijen die zich geschoffeerd voelen en bij voorbaat de hakken in het zand steken.
Een leermoment voor de burgemeester dus. In de toekomst moeten we open de discussie aangaan met alle betrokken partijen in de buurgemeenten. Intensere samenwerking vind ik een goede zaak. Of het uiteindelijk tot een herindeling komt, zien we dan wel weer.’
Richard van der Burgt, fractievoorzitter in Geldrop-Mierlo
‘Vanwege de decentralisaties in het sociaal domein en in het kader van ‘Veerkrachtig Bestuur’, heb ik de afgelopen jaren met veel mensen over de toekomst van onze gemeente gesproken. Meer samenwerking ontstaat niet spontaan, maar is een kwestie van stapje voor stapje.
Daarbij is het essentieel dat de zorgen van inwoners worden meegenomen. Rekening houden met meer dan alleen de technische invulling. Als burgers en politici vertrouwen hebben, kan de samenwerking op een natuurlijke wijze steeds dieper worden. Kijk bijvoorbeeld naar de Drechtsteden. Vertrouwen winnen, kost tijd, maar wie weet wat het allemaal op kan leveren.’
Mohammed Chahim, fractievoorzitter in Helmond
‘Als gemeenten fuseren hoeft dat niet ten koste te gaan van de benaderbaarheid en herkenbaarheid. Voorwaarde is wel dat je draagvlak creëert bij de bevolking. Over het algemeen helpt een top-down benadering daar niet bij.
Aan de andere kant blijft het aantal gemeenschappelijke regelingen toenemen. Hierbij worden vaak de nodige gemeentelijke bevoegdheden afgestaan. Hiermee verklein je de kloof evenmin. Kortom, als we niets doen, is de lokale democratie ook het kind van de rekening.’
Anton van Aert, burgemeester van Best
'Al met al een complexe kwestie. Natuurlijk is de nabijheid van bestuur belangrijk, maar om de Brainport rond Eindhoven verder te ontwikkelen is een grotere slagkracht noodzakelijk. De uitdaging voor de toekomst is om de combinatie te vinden tussen lokale nabijheid en regionale kracht. Niet meteen herindelen dus, maar een aantal zaken regionaal oppakken en dan niet vrijblijvend!'
Afbeelding: Wikimedia Commons