De Rotterdamse wethouder Hugo de Jonge (CDA) pleit ervoor om ouders, die vanwege hun verslaving, psychische problematiek of leefsituatie niet in staat zijn tot verantwoord ouderschap, te verplichten voorbehoedsmiddelen te gebruiken. Dat deze verplichte anticonceptie moreel en ethisch gevoelig ligt, behoeft geen uitleg. In de Tweede Kamer kan dit voorstel dan ook niet op veel bijval rekenen. Alleen de PvdA is voor.
Vandaar de stelling: Door ouders, die niet in staat zijn tot verantwoord ouderschap, te verplichten voorbehoedsmiddelen te gebruiken, bespaar je de samenleving, de ouders en de (ongeboren) kinderen een hoop leed. Daarom is het onder strikte voorwaarden (onder andere na toetsing van de rechter) een goed idee.
Ilse de Graaf, fractievertegenwoordiger in Apeldoorn
‘In mijn werk als hulpverlener komt de kinderwens regelmatig aan de orde. Een goede hulpverlener probeert echt naast de cliënt te gaan staan en hun te begeleiden naar de juiste keuze door uit te leggen wat de consequenties zullen zijn. We zullen echter nooit de keuze maken, dat is echt aan de cliënt zelf.
Daar komt nog bij dat het tijdelijk verplichten van anticonceptie geen structurele oplossing is voor het achterliggende probleem. De PvdA wil dat mensen een zo normaal mogelijk leven kunnen leiden: met de juiste zorg en ondersteuning van naasten zolang mogelijk thuis blijven wonen. En tegelijkertijd vinden we het wel een goed idee om na een gerechtelijke beslissing mensen het recht te ontzeggen om kinderen te nemen? Tja, zorg eerst maar voor een dergelijk behandelplan.’
Petri d’Anjou, fractievoorzitter in Schouwen-Duiveland
‘Hulpverleners voelen zich machteloos, wanneer vrouwen die al enorme problemen hebben (opnieuw) een kind krijgen. Een kind dat bij voorbaat al op achterstand staat en dat waarschijnlijk opgroeit zonder voldoende zorg, aandacht en structuur. Op dat moment is er weinig hoop. Toch gaat een verplichting tot het gebruik van anticonceptiemiddelen mij te ver.
Wel kan je via de hulpverlening deze vrouwen overtuigen dat zij niet in staat zijn een kind op te voeden. Daarna kan men in onderling overleg besluiten welke vorm van anticonceptie de beste optie is. De gemeente Tilburg werkt met zo’n programma en daar is 80% van deze vrouwen vrijwillig anticonceptie gaan gebruiken.’
Frank van der Lubbe, raadslid in Barneveld
‘Dit lijkt mij niet de oplossing. Iedere rechter of hulpverlener in de jeugdzorg die te maken heeft met schrijnende situaties rondom verwaarloosde kinderen zal er ongetwijfeld wel eens over nagedacht hebben. Maar verplichten stuit zowel juridisch als praktisch op nogal wat bezwaren. Je doet inbreuk aan het universele recht op de lichamelijke integriteit: wie beslist uiteindelijk wie wel of geen kinderen mag krijgen en wie zal dit tegen iemands wil toedienen of inbrengen?
Wat is dan de oplossing? Nog betere preventie. Er mag wat mij betreft flink wat druk uitgeoefend worden op deze vrouwen om toch voorbehoedsmiddelen te gaan gebruiken. Zolang ze zelf de keuze maar hebben.’
Fleur Imming, wethouder in Amersfoort
‘Wat me opvalt is dat een half jaar voor de verkiezingen een aantal verschrikkelijk moeilijke dilemma’s rond leven en dood de politieke discussie domineren. Orgaandonatie, zelfgekozen levensbeëindiging, abortus voor of na 18 weken, en nu de vraag wanneer mensen wel of geen kinderen mogen krijgen.
Gezien de omvang van de jeugdzorgproblematiek in Rotterdam snap ik dat Hugo de Jonge op zoek is naar oplossingen, maar staat deze generieke oplossing in verhouding tot wat we landelijk zien gebeuren? Zijn er geen andere oplossingen te bedenken? Ik hoop het wel, want ik vind zelfbeschikking een groot goed. Dat pak je niet zomaar af.’
Jerzy Soetekouw, fractievoorzitter in Almere
‘Kinderen met onmachtige ouders hebben weinig kans op een volledige ontplooiing of een fatsoenlijk bestaan. Hun afkomst, waar ze zelf geen enkele invloed op hebben, is bepalend voor hun toekomst. We doen er daarom goed aan om bepaalde mensen te stimuleren vooral geen kinderen te nemen.
Dit kan door extra te investeren in bewezen preventiemaatregelen: zorg dat je de potentieel onmachtige ouders kent, ga uitvoerig met hen in gesprek, licht hen voor over anticonceptie en wijs hen op de verantwoordelijkheden en consequenties van het krijgen van kinderen. Alle kinderen hebben recht op een eerlijke kans op een mooie toekomst.’
Moussa Aynan, raadslid in Haarlem
‘Daar kan ik kort en helder over zijn. Iedereen heeft recht op zijn of haar lichamelijke integriteit. Mensen verplichten anticonceptie te gebruiken is een grove aantasting van dat recht. Daar moeten we verre van blijven.’
Afbeelding: Shutterstock