Van voorzet tot doelpunt

Centrum voor Lokaal Bestuur
Centrum voor Lokaal Bestuur • 31 Januari 2016

#jekomternietin, met deze hashtag werd de afgelopen weken volop aandacht gevraagd voor de ratificatie van het VN-verdrag voor mensen met een handicap. Ook mensen met een beperking moeten altijd toegang hebben tot openbaar vervoer, websites, winkels en overheidsinstanties. Het initiatief kwam van PvdA-Kamerlid Otwin van Dijk. Toch is het wettelijk vastleggen van toegankelijkheid volgens hem slechts een voorzet. ‘Juist lokale en provinciale politici moeten hiermee aan de slag. Zij kunnen deze bal  verder door laten rollen.’

otwin_van_dijk.jpgJe zit zelf in een rolstoel. Hoe word je in het dagelijks leven gehinderd door ontoegankelijkheid?
‘Ons land is echt niet zo toegankelijk als veel mensen denken. Op mijn achttiende belandde ik door een ongeluk in een rolstoel. Alles wat achttien jaar vanzelfsprekend was, bleek opeens niet meer zo vanzelfsprekend. De toegankelijkheid van het openbaar vervoer in Nederland is een drama en veel horecagelegenheden hebben een drempel voor hun deur. Het is niet voor niets dat veel patiëntenorganisaties Nederland een ontwikkelingsland noemen als het gaat om toegankelijkheid. Helaas kan ik dat alleen maar beamen.’

Je voorstel om algemene toegankelijkheid wettelijk vast te leggen is aangenomen, hoe gaat het nu verder?
‘In de wet is vastgelegd dat vanaf 1 januari 2017 algemene toegankelijkheid de norm wordt en ontoegankelijkheid de uitzondering. Gemeenten, bedrijven en websitebouwers moeten daarmee aan de slag. Dat hoeft niet van vandaag op morgen en we stellen ook geen onredelijke eisen als je een kleine ondernemer bent die toevallig in een historisch pand met een trap voor de deur zit. Maar het belangrijkste winstpunt van de afgelopen weken is misschien toch wel een groter bewustzijn. Door de enorme media-aandacht zijn veel meer mensen gaan inzien tegen welke praktische problemen mensen met een beperking dagelijks aan lopen.’

Heeft al deze aandacht onze lokale PvdA’ers al weten te inspireren?
‘Ja, in Arnhem hebben ze er meteen werk van gemaakt. Afgelopen maandag dienden zij al een voorstel in waarmee ze het college opdragen om actief met het onderwerp toegankelijkheid aan de slag te gaan. Het voorstel werd unaniem aangenomen door de raad. Ik hoop dat veel gemeenten dit overnemen. Vaak is er geen sprake van onwil, maar van onbekendheid met de problemen. Ga als fractie dus vooral eens in gesprek met bijvoorbeeld het gehandicaptenplatform of de ouderenbond van jouw gemeente. Inventariseer wat de grootste problemen zijn en kijk wat je meteen kunt oplossen. Het is een onderwerp dat we als PvdA lokaal erg mooi kunnen oppakken. Ik heb wettelijk de bal voorgelegd die onze lokale politici zeker verder kunnen laten rollen.’

Veel patiëntenorganisaties noemen Nederland een ontwikkelingsland als het gaat om toegankelijkheid. Helaas kan ik dat alleen maar beamen

Met welke punten kunnen lokale PvdA’ers meteen aan de slag?
‘Met deze wetswijziging streven we naar toegankelijkheid in de brede zin van het woord. Toegankelijkheid van horeca en winkels is makkelijk te realiseren door ondernemers bewust te maken van dit probleem. Ze zijn er natuurlijk zelf ook bij gebaat dat hun zaak voor iedereen toegankelijk is. Niet alleen de 2 miljoen rolstoelhouders lopen tegen problemen aan, ook mensen met kinderen in een kinderwagen en ouderen die een rollator gebruiken. Hetzelfde geldt voor de toegankelijkheid van openbare gebouwen. Het is vaak niet ingewikkelder dan een plankje voor de deur waardoor mensen in een rolstoel ook naar binnen kunnen. Een ander punt is de toegankelijkheid van websites. Van de overheidswebsites is slechts 7% te raadplegen door mensen die blind zijn. Terwijl het zo’n kleine moeite is om deze sites ook voor blinden toegankelijk te maken.
En, vergeet als raadslid vooral niet om ook in je aanbestedingsbeleid toegankelijkheid mee te nemen. In Gelderland zijn onlangs bussen aangeschaft die niet rolstoeltoegankelijk zijn. Dat is natuurlijk waanzin. Let hier dus op!’

 De PvdA-Utrecht diende eind 2015 een motie in ten behoeve van de toegankelijkheid van bushaltes in hun gemeente: motie_toegankelijke_bushaltes_utrecht.pdf

Stel dat een ondernemer in jouw gemeente hier geen geld aan uit wil geven?
‘Het voorstel om toegankelijkheid de norm te maken wordt in de wet vastgelegd. Eenvoudige aanpassingen zouden binnen ongeveer twee jaar gerealiseerd moeten zijn. Voor grotere verbouwingsprojecten is dat natuurlijk anders. Neem toegankelijkheid dan mee in de eerstvolgende verbouwing. Als dit alles echt niet snel genoeg gaat, volgen er nadere regels om verder aan te scherpen. Een uiterste stap zijn rechtszaken. Ik verwacht dat die in het begin misschien nodig zijn om meer duiding te krijgen, maar uiteindelijk wordt niemand blij van procederen en rechtszaken.’

Heb je ook nog tips voor lokale PvdA’ers?
‘Marc de Hond zei het laatst heel treffend: “laten we vooral inzetten op datgene wat op korte termijn te realiseren is. Denk niet te moeilijk en laat dat ene historische pand waarvoor veel verbouwd moet worden eerst zitten.” Focus op datgene wat wél mogelijk is en leer daarnaast van de mooie voorbeelden die er al zijn. Zo hoorde ik laatst dat ze op Ameland al een aantal jaren bezig zijn om het eiland volledig toegankelijk te maken. Zelfs de duinen zijn inmiddels rolstoelvriendelijk. Dat is toch geweldig! In het meireces ga ik er misschien maar eens een paar dagen naartoe om dat zelf uit te proberen.’

Foto: Mathilde Dusol