Het nieuwe jaar 2024 staat voor de deur. Na een spannend 2023 in de provincies met de Statenverkiezingen waarbij de BBB in alle provincies de grootste partij werd, zijn de meeste coalities inmiddels flink op dreef. Wij spraken met Anne Koning, Stijn Smeulders en Tijs de Bree over de vraag: ‘Wat zijn de goede voornemens voor 2024?’
'Vooral veel meer woningen bouwen en meer energie opwekken. Duurzame energie uiteraard.'
Anne Koning
Anne Koning Gedeputeerde in Zuid-Holland
‘We hebben een slogan: ‘Krachtig Zuid-Holland’. Dat vereist dat we vooral veel meer woningen bouwen en meer energie opwekken. Duurzame energie uiteraard, waarbij wordt ingezet op meer windmolens en zonnepanelen. Maar mede gezien de uitslag bij de Tweede Kamerverkiezingen hebben we ook nog een andere wens voor het komende jaar: we willen ons best blijven doen om de polarisatie in de samenleving een halt toe te roepen en verschillen te overbruggen. Het is zo makkelijk om tegenover elkaar te gaan staan. Wij denken dat mensen goede sociaal-democratische, linkse oplossingen nodig hebben.’
Meer rechtse, niet sociaal-democratische kiezers denken daar ongetwijfeld anders over. Hoe overbrug je de weg naar hen?
‘We zitten in Zuid-Holland samen met de BBB, VVD en het CDA in het college. BBB was ook hier de grote winnaar in maart. Dat is een hele bewuste keuze geweest. Naar elkaar roepen kunnen we allemaal wel, maar ik denk niet dat de provincie de slimste laag is om dat te doen. De boel bij elkaar houden is meer onze stijl. Als ik zie wat de Tweede Kamerverkiezingen als uitslag opleverden, dan is focussen op het gezamenlijk oplossen van praktische zaken waar mensen tegenaan lopen gewoon heel belangrijk.’
Wat verwacht je verder van 2024, denk je dat jullie duurzame ambities nog kunnen worden gedwarsboomd door landelijke ontwikkelingen?
‘De eerste vraag is natuurlijk: wanneer is er een nieuw kabinet? Hoe dat er uit gaat zien zal heel bepalend zijn. Wonen zal in ieder geval ook door een rechts kabinet belangrijk worden gevonden, want ook zij willen meer betaalbare woningen. Maar wind- en zonne-initiatieven zouden best wat tegenstand kunnen krijgen. Ik gok zelf op een nieuw kabinet tegen de zomer, maar het is koffiedik kijken.’
En er zijn ook in 2024 weer verkiezingen.
‘Zeker! We hopen natuurlijk op een hele mooie rood-groene uitslag bij de Europese verkiezingen. Ik heb het gevoel dat we samen meer kunnen dan apart. Als we ook in Europa de handen ineenslaan met een lijst en een programma, dan kunnen we ver komen.’
Heb je op persoonlijk vlak nog leuke plannen?
‘Ik denk nu al na over de zomervakantie, maar dat is vooral omdat ik het nu zo vervelend koud begin te vinden. De kinderen wonen inmiddels niet meer thuis, ze zijn nu in de twintig, maar ik ga proberen ze te verleiden deze zomer toch mee te gaan. Dus we hebben wel zin in 2024.’
’Ons goede voornemen is ongewijzigd, namelijk het aanpakken van de stikstofproblemen in de provincie.’
Stijn Smeulders
Stijn SmeuldersGedeputeerde Noord-Brabant
Wat staat er voor Noord-Brabant op de agenda voor 2024?
‘Ons goede voornemen is ongewijzigd, namelijk het aanpakken van de stikstofproblemen in de provincie. Een totaaloplossing zal wellicht niet op hele korte termijn worden gevonden, maar hoe we er nu mee bezig zijn is wel belangrijk: we zoeken kleine quick fixes en werken aan een definitieve oplossing. Met onze vooruitstrevende coalitie van VVD, GroenLinks, PvdA, SP, D66 en Lokaal Brabant kunnen we eindelijk stappen zetten.’
Hoe zien die er uit?
‘Brabant zit niet helemaal op een stikstofslot, maar het is wel erg lastig om maatschappelijke ontwikkelingen mogelijk te maken door de stikstoflimitaties. We zetten in op drie lijnen: ten eerste hopen we dat het nieuwe kabinet doorpakt, maar daar zijn we niet zo heel positief over. Ten tweede: voor alle zeventien Natura 2000 gebieden hier stellen we pakketten samen om de natuurkwaliteit te verbeteren. Als derde hebben we nog de bestuursrechtelijke weg, waarmee we bijvoorbeeld meer ruimte kunnen proberen te krijgen voor extern salderen.’
Zit in dit pakket ook de aanpak van piekbelasters?
‘Ja, in de praktijk komt het erop neer dat ook een aantal agrarische bedrijven zal moeten stoppen. Als onze inzet slaagt, krijgen we weer emissieruimte om grootschalig woningen te kunnen bouwen. Daar is hier grote behoefte aan.’
Ben je optimistisch over de haalbaarheid van deze plannen in 2024?
‘Helaas kan het allemaal niet zo snel. Om Brabant weer helemaal open te krijgen, zijn we echt tien tot vijftien jaar verder. Dit is dus een lange termijn aanpak.’
Wat zijn je eigen voornemens voor 2024?
‘Ik verhuis in januari naar een nieuwbouwwoning! We blijven wel gewoon in Helmond waar we nu ook al wonen. Uiteraard, zou ik zeggen, want Helmond is een geweldige oude industriestad, op nog geen tien minuten van Eindhoven. Lekker centraal en er gebeurt hier ontzettend veel in de Brainportregio. Maar met die verhuizing ben ik, zeker begin 2024, wel even zoet!’
’Wist je dat er 136 wetten van toepassing zijn op vrijwilligersorganisaties? Het wegnemen van bureaucratische hobbels is iets waarvoor ik me echt wil inzetten.’
Tijs de BreeGedeputeerde in Overijssel
Wat gaat Overijssel voor leuke dingen doen in 2024?
‘Haha, dit soort simpele vragen zijn altijd het moeilijkste te beantwoorden. We hebben veel plannen, maar de kunst is vooral: hoe begin je zo snel mogelijk met de uitvoering van plannen in plaats van te praten over plannen voor óver tientallen jaren? Met name over natuur en energie wordt er naar mijn smaak nog vaak teveel doorgefilosofeerd over de aanpak. Mijn goede voornemen voor 2024 is om met zoveel mogelijk concrete projecten aan de slag te gaan.’
Welke concrete plannen zijn dat?
‘Denk aan grootschalige energie-opwekking met windmolens en aan verduurzaming van woningen, daar willen we zo snel mogelijk resultaten op zien.’
Wat heb je in je portefeuille?
‘Energie en milieu, financiën, maar ook cultuur en zaken als deelnemingenbeleid. Ook heb ik de sociale agenda met bijvoorbeeld sport, vrijwilligerswerk. Ik heb onlangs nog vrijwilligersprijzen uitgereikt aan acht organisaties. Hen maximaal ondersteunen is ook echt een van mijn doelen oftewel voornemens voor 2024. Want wist je dat er 136 wetten van toepassing zijn op vrijwilligersorganisaties? Van alcoholwetten tot witwaswetgeving. Het is vaak zó complex, dat het mensen afschrikt. Als je een bankrekening wil wijzigen ben je al snel een half jaar verder met de KvK en de bank zelf. Terwijl het vaak over mensen gaat die gewoon ouderen rond willen rijden, of die fruitbomen willen snoeien. Het wegnemen van bureaucratische hobbels en bezwaren is echt iets waar ik me voor wil inzetten.’
Dat gaat over wet- en regelgeving, ligt dat niet meer bij het Rijk?
‘Ja, maar je koopt er niks voor als je zegt dat je daar als provincie niet van bent. Dan gaan we daar dus voor lobbyen. Er is ongetwijfeld goed nagedacht over alle formulieren die vrijwilligersorganisaties moeten invullen, maar als je alles bij elkaar voegt, is het gewoon veel te veel. Zelf doen we ook iets: we kunnen bijvoorbeeld een functionaris langs laten gaan bij sportclubs om een protocol te maken, in plaats van dat alles versnipperd is.’
Complexe problematiek om op te lossen…
‘Zeker, zogeheten wicked problems. Die zien we veel. Ik heb bijvoorbeeld ook milieu in mijn portefeuille. Daar zie je zo vaak zaken waar géén of slechte normen voor gesteld zijn: dan kun je wel toetsen op de bestaande normen, maar ik wil me er ook voor inzetten om slechte normen dan te wijzigen.’
Wat zijn je persoonlijke voornemens voor 2024?
‘Oei. Nog zo’n moeilijke vraag. Het politieke-correcte, maar wel échte antwoord is dat ik vaker wil koken thuis. Ik vind het heel leuk en gezellig, maar het lukt me niet vaak genoeg, ik ben te weinig avonden thuis.’
Wat kook je dan het liefst?
‘We hebben twee verschillende maaltijdboxen. Met drie kinderen thuis is dat wel makkelijk. En ja, soms ook wel eens een stamppot. Cliché dus, maar dit is wel het eerlijke verhaal!’