Terecht staat de energiecrisis bovenaan de politieke agenda. Met het prijsplafond en aanvullende maatregelen lijkt de druk voor particulieren wel van de ketel. Maar dat geldt niet voor bijvoorbeeld het mkb, sportverenigingen en scholen. Ditmaal heeft senior beleidsmedewerker Ton Langenhuyzen aandacht voor dit probleem én belicht hij een traditie, waar Nederland best trots op mag zijn.
Energiecrisis vergroot kansenongelijkheid
De hoge energieprijzen houden iedereen bezig. Voor de meeste particulieren biedt het – rijkelijk late – in het vooruitzicht gestelde prijsplafond voor gas en elektriciteit gedeeltelijk verlichting. Maar voor onder andere mkb’ers, sportverenigingen en zwembaden is er nog steeds geen oplossing.
Ook voor veel scholen dreigt de energierekening onbetaalbaar te worden. Zo wijst Kamerlid Habtamu de Hoop erop, dat scholen, die gedwongen vroegtijdig hun contract met Russische gasbedrijven moesten opzeggen, nu tot twaalf keer zoveel moeten betalen. Zeker bij verouderde schoolgebouwen met slechte isolatie kan de rekening torenhoog oplopen.
De thermostaat blijft in veel lokalen uit
In rijkere buurten hebben scholen misschien nog wel een financiële buffer om dit op te vangen, maar in armere buurten zullen leerlingen in de klas een winterjas moeten gaan dragen, omdat de thermostaat omlaag moet. Vaak zijn dat juist ook nog de scholen, waar kinderen zonder ontbijt naar school gaan en door de coronacrisis de grootste onderwijsachterstanden zijn ontstaan.
De Hoop wijst erop dat ook de energiecrisis de kansenongelijkheid vergroot. Hij had de ministers van onderwijs en wonen om een oplossing willen vragen, maar omdat de laatste niet aanwezig kon zijn is het geplande debat van 6 oktober naar 1 december verplaatst. Hopelijk voor de leerlingen en scholen komt het kabinet al voor die tijd in actie, want zo lang wachten kan eigenlijk niet.
Traditie om te koesteren
Henk Nijboer is trots op de inrichting van ons land. In debat met minister De Jonge memoreerde hij nog eens hoe belangrijk de lange traditie op ruimtelijke ordening is. Je hoeft alleen maar naar onze zuiderburen te kijken om te zien wat er gebeurt als zo’n visie ontbreekt. Elk plekje langs de weg staat daar vol en een lege horizon is in geen velden of wegen te bekennen.
Dat moeten wij voorkomen, vindt Nijboer. Vanzelfsprekend is dat namelijk niet. Wie door het land rijdt, ziet de landschappelijke kwaliteiten wegkwijnen. Her en der rijzen distributiecentra op en worden weilanden vol met zonnepanelen gelegd. Duurzame energie is uiteraard belangrijk, maar waarom worden al die miljoenen vierkante meters lege daken niet vol gelegd?
Bij de ruimtelijke opgave horen keuzes. Zo is de PvdA voor de bouw van negenhonderdduizend woningen. De vraag is hoe je die bouwt zonder het landschap verder te verrommelen. Helaas mist Nijboer een antwoord op die vraag bij De Jonge. Voor de PvdA staan natuur en betaalbare woningen voorop. Natuurlijk is economische ontwikkeling belangrijk, maar dan wel als het kwalitatief goede werkgelegenheid oplevert.
We moeten qua ruimtelijke ordening onze zuiderburen niet achterna gaan
Als voorbeeld wijst Nijboer op het werk in kassen. Dat levert weliswaar werkgelegenheid op, maar kwalitatief goed is dat zeker niet. De arbeidsmigranten worden niet alleen op het werk uitgebuit, maar wonen onder slechte omstandigheden tegen torenhoge prijzen in schaarse woningen in de stad.
Om zijn punt van landschapskwaliteit te benadrukken heeft Nijboer daarom een motie ingediend, waarin hij de regering oproept om bij het bouwen van de geplande 900.000 woningen bijzondere aandacht te besteden aan ruimtelijke ordening, stedenbouwkunde en architectuur. Op die manier komen er niet alleen veel woningen bij, maar blijft het in wijken en dorpen ook prettig, leefbaar en mooi wonen. Alleen de VVD is het hier niet mee eens en stemde tegen.
Afbeelding: Richard Brocken | ANP
Contactgegevens:
T: 070-3182792