Terecht domineerde het nieuws dat de tijdelijke huurcontracten afgeschaft gaan worden dankzij de PvdA en CU de afgelopen weken het nieuws. Maar dat betekent natuurlijk niet dat de rest van de Kamerleden stilzat. Senior beleidsmedewerker Ton Langenhuyzen belicht twee belangwekkende zaken.
Spoedeisende hulp in de buurt
Wanneer je dringend hulp van een arts nodig hebt, moet je die ook snel kunnen krijgen. Daarvoor is het essentieel dat er een Spoedeisende Hulppost (SEH) in de buurt is. Dat lijkt logisch, maar is helaas niet meer vanzelfsprekend. Vooral in streekziekenhuizen worden SEH’s gesloten of dreigen ze dat te worden. Concreet betekent dat dat je als inwoner van Zutphen naar Apeldoorn moet, wanneer de nood aan de man is.
Voor inwoners van Zutphen is het verdwijnen van SEH helaas geen fictie meer. Onder het mom van efficiënte zorg werd daar de Spoedeisende Hulp gesloten. Op zich is het natuurlijk goed dat zorg efficiënt geregeld wordt, maar als daar zulke risico’s voor de gezondheid aan verbonden zijn, schiet het door, vindt Kamerlid Julian Bushoff. En hij staat niet alleen in zijn zorgen. De burgemeesters van maar liefst 29 steden vrezen dat ze na Zutphen de volgende zijn.
Minister Kuipers vindt het sluiten van SEH-posten niet zo'n ramp
Bushoff heeft minister Kuipers van VWS daarom om opheldering gevraagd. Die begrijpt dat het sluiten van een SEH bij een streekziekenhuis ‘kan leiden tot emoties en zorgen’. Immers geeft een SEH ‘nabij een gevoel van veiligheid’. Ook wijst hij erop dat het de leefbaarheid in een regio ten goede kan komen en dat het voor werkgelegenheid zorgt. Toch ziet de minister geen reden om een minimum te stellen aan het aantal SEH-posten dat in ieder geval open moet blijven. Hij wijst erop dat alle capaciteit in de acute zorg hard nodig is en dat ‘verdere samenwerking in de acute zorgketen’ ook kan zorgen voor ‘toegankelijkheid en kwaliteit van de SEH’s’.
Begrijpelijkerwijs is Bushoff hiermee niet gerustgesteld. En ook daarin staat hij niet alleen. Hoewel bij een sluiting van een SEH bewoners en gemeentebesturen moeten worden gehoord, geven gemeenten aan dat zij zich onvoldoende betrokken voelen. De minister geeft aan dat dat wel degelijk is gebeurd, maar dat nog niet wil zeggen dat er ook naar die zorgen geluisterd wordt. Er kan altijd een andere afweging worden gemaakt.
Tot nu toe geldt voor de bereikbaarheid van SEH’s de 45 minuten-norm: inwoners moeten binnen drie kwartier met een ambulance de spoedeisende hulp in een ziekenhuis kunnen bereiken. De minister wil die norm gaan vervangen en komt binnenkort met een nieuw voorstel. De discussie is dus zeker nog niet afgesloten.
Woningsluiting altijd lastige afweging
Burgemeesters hebben al de bevoegdheid om drugspanden (Wet Damocles) of woningen (Wet Victoria) te laten sluiten. Voor dat laatste bestaat artikel 174a van de Gemeentewet. Maar die bevoegdheid kan alleen gebruikt worden als de (dreigende) verstoring van de openbare orde voortvloeit uit gedragingen in het pand zelf.
Als de openbare orde verstoord wordt door gevaar van buitenaf – zoals bij beschietingen of explosies – of als er wapens worden aangetroffen in een woning, is sluiting van de woning op grond van 174a nog niet mogelijk. Wel via juridische kunstgrepen, zoals het gebruik maken van een noodbevel. Maar aangezien er bij het sluiten van een woning grondrechten (huisrecht, persoonlijke levenssfeer) in het geding zijn, is een deugdelijker wettelijke basis gewenst.
Minister Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid heeft daarvoor een wetsvoorstel ingediend. Het sluiten van een woning moet ook mogelijk worden bij situaties van ernstig geweld rond de woning of na de vondst van een of meer wapens in de woning.
Het sluiten van een woning kan nodig zijn, maar doe het wel zorgvuldig
Songül Mutluer voerde tijdens de wetsbehandeling het woord namens de PvdA en GroenLinks. Hoewel zij begrip heeft voor het voorstel ziet zij ook risico’s. Bij het sluiten van een woning kunnen onschuldige bewoners - inclusief kinderen - die niets met geconstateerde feiten te maken hebben op straat kunnen komen te staan. Het sluiten van een woning is een ingrijpend middel, dat niet lichtvaardig gebruikt moet worden.
Ook andere fracties herkennen dat dilemma. Enerzijds is er begrip voor de wens om de sluitingsbevoegdheid te verruimen en anderzijds zien ze de risico’s van zo’n sluiting. Bij amendement van D66/SP is daarom vastgelegd dat de nieuwe sluitingsbevoegdheid niet bij iedere verstoring van de openbare orde mag worden gebruikt, maar alleen bij ernstige verstoringen. Op aandringen van Mutluer komt er na drie jaar een evaluatie en wordt bekeken of er niet te veel onbedoelde neveneffecten zijn.
Daarnaast is een motie van haar en Corinne Ellemeet (GL) aangenomen. Hierin vraagt de Kamer de minister om te onderzoeken of bij de toepassing van de sluitingsbevoegdheid gewaarborgd is dat er geen kwetsbare mensen dakloos raken. Het wetsvoorstel is inmiddels in de Tweede Kamer aangenomen.
Afbeelding: Berlinda van Dam | ANP
Contactgegevens:
T: 070-3182792
E: t.langenhuyzen@tweedekamer.nl