Waar vult de Kamer haar dagen eigenlijk mee? En zijn er nog zaken die extra aandacht van lokale bestuurders verdienen? Eens in de maand licht senior-beleidsmedewerker Ton Langenhuyzen interessante zaken uit de schijnbaar onuitputtelijke stroom van moties, amendementen en spoeddebatten. Ditmaal over garantiefondsen bij nieuwbouw en ongewenste buitenlandse inmenging.
Ondanks misstanden geen Nationaal Garantiefonds voor nieuwbouw
Het is waarschijnlijk de grootste uitgave van je leven. Het kopen van een huis. Zeker als je nieuwbouw koopt en een tijdje in spanning de bouw van je woning volgt, verwacht je dat alles goed gaat en gladjes verloopt. Jammer genoeg is dat niet altijd het geval. Maar wanneer het misgaat, bijvoorbeeld omdat een bouwbedrijf failliet gaat, is er meestal ook een garantieovereenkomst gesloten en kan het huis met het geld uit een garantiefonds toch worden afgebouwd.
Helaas is de werkelijkheid vaak weerbarstiger. In Helmond kochten mensen nieuwbouwhuizen en ging het tijdens de bouw mis. De huizen dreigden niet afgebouwd te worden door een conflict tussen de bouwonderneming en de projectontwikkelaar. De kopers hadden een garantieovereenkomst met Betaal Garant Nederland. Die kon echter - zo bleek ook uit antwoorden op vragen van Henk Nijboer aan minister Ollongren – ‘niet de gewenste zekerheid [bieden] dat de woningen worden afgebouwd in het geval van een faillissement van de ontwikkelaar. Dat betekent dat er een heel vervelende situatie is ontstaan voor de huizenkopers.’
Ondanks een veroordeling kon de bestuurder van Betaal Garant Nederland gewoon zijn gang blijven gaan
Dat is nog zacht uitgedrukt: de kopers betaalden de volle mep en kregen een half afgebouwd huis. Bovendien hangt hun een enorme financiële strop boven het hoofd. En dat allemaal, omdat het garantiefonds waar je op vertrouwde niet blijkt te deugen. Het wrange voor de Helmonders is dat de problemen bij Betaal Garant Nederland al bekend waren: bij een vergelijkbare zaak in Brielle kon het garantiefonds evenmin over de brug komen. Ook toen vroeg Nijboer de minister om opheldering.
De grote vraag is dus waarom dit frauduleuze garantiefonds nog steeds kan opereren na diverse berichten in de media, meldingen bij De Nederlandsche Bank en verschillende Kamervragen. De minister meldde dat de (enige) bestuurder van Betaal Garant Nederland weliswaar tot een gevangenisstraf is veroordeeld, maar dat vonnis nog niet definitief is, omdat hij in hoger beroep is gegaan. Daardoor kon hij met zijn zaak doorgaan. Wel zijn er via de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie en de Nederlandse Vereniging van Banken waarschuwingen uitgegaan.
Desondanks is de minister niet van plan om een Nationaal Garantiefonds te organiseren en een betrouwbare verzekering verplicht te stellen. Er zijn volgens andere private garantiefondsen die wel deugen. En de kopers? Die worden intussen door de gemeenten Brielle en Helmond met raad en daad bijgestaan. Bijvoorbeeld door renteloze leningen te verstrekken.
Zorgelijke buitenlandse inmenging
De conclusies van de Parlementaire ondervragingscommissie ‘Ongewenste beïnvloeding uit onvrije landen’ logen er niet om: Nederlandse instellingen worden ‘door het oprichten, besturen en financieel ondersteunen van moskeeën en andere organisaties’ vanuit het buitenland beïnvloed en zijn daar bovendien niet transparant over.
Ook volgens Attje Kuiken zijn er genoeg aanwijzingen over ongewenste inmenging. Zij wees er in het Kamerdebat op dat niemand op haat zaaiende imams, die zich van de Nederlandse samenleving afkeren, zit te wachten. Repressieve maatregelen tegen dat soort invloeden blijven nodig.
Maar dat is niet genoeg. Eerder en ook nu pleit Kuiken daarom voor een integrale wijkenaanpak, waar Rijk, gemeente, woningcorporaties, schoolbesturen, zorginstellingen en politie samenwerken. Zo’n aanpak, die nu al in Rotterdam-Zuid bestaat, helpt namelijk enorm om de kansenongelijkheid te verminderen. Hierdoor wordt de kans dat jongeren zich laten meeslepen met jihadistisch gedachtengoed of vallen voor de verleidingen van de criminaliteit veel kleiner.
Niemand heeft behoefte aan haatzaaiende buitenlandse inmenging
Verder maakt Kuiken zich zorgen over het gebrek aan toezicht op de informele scholing. Op weekendscholen kunnen scholieren immers geïndoctrineerd worden met anti-westers gedachtengoed. Het kabinet wil echter niet dat de Onderwijsinspectie daar toezicht op gaat houden, omdat daardoor een te grote ongewenste inbreuk zou worden gedaan op grondrechten, zoals de vrijheden van vereniging, meningsuiting en godsdienst.
Tot slot vindt Kuiken het ook onbevredigend dat een imam, die meerdere keren een gebiedsverbod voor de Haagse Schilderswijk en Transvaalbuurt opgelegd had gekregen, daar toch weer toegelaten moet worden, omdat de laatste verlenging van het gebiedsverbod geen stand heeft gehouden bij de rechter. Hoewel Kuiken die uitspraak uiteraard respecteert, maakt ze zich wel zorgen over het feit dat het blijkbaar nog steeds heel moeilijk is om imams die extremistische en intolerante boodschappen verkondigen te stoppen.
Afbeelding: Robin Utrecht | ANP
Contactgegevens:
T: 070-3182792
E: t.langenhuyzen@tweedekamer.nl