De stikstofproblematiek, running mate Carola Schouten zit er maar mee in haar maag. Het rapport van VVD-er Remkes liet aan helderheid niets te wensen over: alleen als de uitstoot van stikstof wordt gehalveerd, is de natuur te redden.
Het kwam voor Carola duidelijk als een donderslag bij heldere hemel. Als zelfs een prominent VVD-er er al van overtuigd is dat onze natuur door de intensieve veehouderij onherstelbare schade oploopt, moet er wel echt iets aan de hand zijn. Dus greep de minister terug op de methode die dit kabinet steevast hanteert: je schrikt en moet eigenlijk ingrijpen, maar voordat je dat doet kondig je eerst een onderzoek aan en hul je je verder in stilzwijgen.
Dit keer werden we evenmin teleurgesteld. In reactie op de noodkreet uit het stikstofrapport wilde Carola laten onderzoeken of het schrappen dan wel verplaatsen van Natura-2000 gebieden tot de mogelijkheden behoorde. Ook een manier van doen: in plaats van de natuur te beschermen, verwijder je de natuur en maakt het ineens niet meer uit hoeveel stikstof er wordt uitgestoten, omdat er toch geen natuur meer over is om te beschermen.
Het zal niemand verbazen, dat het afschaffen van Natura-2000 gebieden niet de oplossing voor de stikstofproblematiek is. Minister Schouten vindt dat nu inmiddels ook. Daarom trekt ze een miljard uit om er iets aan te doen. De 50% reductie, die Remkes adviseerde, acht Schouten niet haalbaar, maar door een half miljard uit te trekken voor schonere vrachtwagens en machines zal de bouw minder stikstof uitstoten en kunnen kleinere bouwprojecten worden uitgevoerd. Een echte oplossing is het natuurlijk niet. Zelfs niet voor de bouw. Voor de grote projecten zoals de bouw van een nieuwe wijk is de stikstofreductie die je hiermee behaalt niet groot genoeg. Gewoon omdat mensen met hun auto voor de deur willen staan en die auto’s stikstof uitstoten.
Nee, de aangekondigde maatregelen gaan de productie van de o zo gewenste woningen niet op gang brengen en zorgen evenmin voor de bescherming van de natuur. Zeker niet, omdat natuurgebieden vaak niet in de buurt liggen van de plek waar woningen gebouwd moeten worden. De meeste stikstof, die op Natura-2000 gebieden neerdaalt, is helemaal niet van de bouw, maar van de intensieve veehouderij afkomstig. En juist die sector blijft in de plannen van Schouten buiten schot. De afspraken voor de sanering van varkenshouderijen en de megastallen van melkveebedrijven zijn buitengewoon vrijblijvend.
De natuurorganisaties zijn dan ook terecht teleurgesteld en boos op de minister. Het idee, dat je natuur wilt opofferen om pijnlijke besluiten voor de intensieve veehouderij te ontlopen is wrang en misselijkmakend. Het is het paard achter de wagen spannen, de put dempen als het kalf verdronken is en de koe niet bij de horens pakken. Nog even los van alle ecologische systemen, biodiversiteit en de samenhang der dingen, is de meerwaarde van natuur in coronatijd weer meer dan duidelijk geworden. We trekken er en masse op uit om te genieten van een wandeling in het bos en hebben de wonderen van het buitenleven herontdekt.
Het is dus druk in de natuur. Zo druk, dat de natuurorganisaties aan de bel hebben getrokken. De enorme stroom van mensen (en hun honden) zorgt voor verstoring van de rust en noopt tot ingrijpen. In tegenstelling tot de minister weten de natuurorganisaties wel van aanpakken. Overal zien we verstrekkende maatregelen als verboden voor groepen honden en uitlaatservices. Boswachters zijn fulltime handhavers geworden, spreken wandelaars en fietsers aan als zij zich op verkeerde paden begeven en speuren de hele dag naar natuurvandalen. Als ze hele natuurgebieden tot verboden terrein voor mens en hond verklaren schieten ze hun doel misschien soms voorbij, maar het toont wel de daadkracht die het deze minister ten enenmale ontbreekt.
Afbeelding: Phil Nijhuis | ANP