Waar vult de Kamer haar dagen eigenlijk mee? En zijn er nog zaken die extra aandacht van lokale bestuurders verdienen? Eens in de maand licht senior-beleidsmedewerker Ton Langenhuyzen interessante zaken uit de schijnbaar onuitputtelijke stroom van moties, amendementen en spoeddebatten. Ditmaal over de begrotingsbehandelingen.
Proeftuin circulaire economie
In de Tweede Kamer is het weer de tijd voor de begrotingsbehandelingen. Kamerleden grijpen deze debatten aan om hun visie te geven op het kabinetsbeleid en om hun eigen ideeën naar voren te brengen. Het zijn drukke tijden, zeker voor William Moorlag. Niet alleen is hij woordvoerder bij de begroting van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en die van Economische Zaken en Klimaat, ook gaat hij over het almaar groter wordende dossier van de stikstofproblematiek. En alsof dat nog niet genoeg is, nam hij – voor één keer – de behandeling van Infrastructuur en Water voor zijn rekening.
De weg naar de kringloopeconomie is nog lang
Daar stond de ‘circulaire economie’ op de agenda. In zo’n kringloopeconomie is er geen afval en worden grondstoffen steeds opnieuw gebruikt. Met energiebesparing, het milieuvriendelijk verdelgen van ongedierte, het verminderen van afval en – mogelijk binnenkort – het heffen van statiegeld op plastic flesjes een nogal breed thema. De weg naar een echte kringloopeconomie is dan ook nog lang.
Moorlag kent dorpsgemeenschappen en wijken die niet alleen lokaal energie willen gaan opwekken, maar ook circulair willen gaan werken. Zij willen hun eigen voedsel gaan produceren, meer spullen met elkaar delen en mobiliteit met elkaar delen via deelauto's. Om dat te stimuleren wil Moorlag net als bij de pilot over aardgasvrije wijken proefwijken aanwijzen. Als het aan de PvdA ligt, worden de komende tijd zeventien wijken, dorpen en buurten geholpen om een lokale kringloopeconomie te realiseren.
Trap-op-trap-af nog steeds de maat
Ondanks de afwezigheid van de zieke minister Ollongren ging de behandeling van de begroting van Binnenlandse Zaken toch door. Attje Kuiken kruiste de degens met staatssecretaris Knops. Een heikel onderwerp waren de gemeentefinanciën. Zoals bekend hebben gemeenten snel en structureel veel extra geld nodig om de tekorten in de jeugdzorg en Wmo op te vangen. Maar omdat het Rijk er niet in slaagt € 11 miljard uit te geven, krijgen gemeenten vanwege het trap-op-trap-af principe nu minder budget.
Dit systeem bestaat al langer en ook de kritiek is niet van gisteren. Door de vele schommelingen is het maken van beleid dat verder dan een jaar strekt heel moeilijk. En wanneer het crisis is en het Rijk moet bezuinigen, valt er nog wel wat voor te zeggen dat ook gemeenten hun broekriem moeten aanhalen. Alleen is dat nu natuurlijk niet het geval. Het geld klotst tegen de plinten.
Het Rijk trekt ondanks groeiende problemen nog steeds niet de portemonnee
Maar nu dreigen zwembaden en bibliotheken hun deuren dus te moeten sluiten. Niet heel gek dat de Kamer daarmee in de maag zit. Daarom wordt gekeken of het trap-op-trap-af principe aangepast moet worden, zodat de schommelingen gedempt kunnen worden. Op zich geen moment te laat. Maar stelt Kuiken: gemeenten die nu al in de problemen zitten, hebben daar natuurlijk heel weinig aan.
Voor Kuiken is de oplossing duidelijk. Het Rijk moet nu de portemonnee trekken en gemeenten voorzien van voldoende budget. Maar hoewel ook de coalitiegenoten met de precaire financiële situatie van gemeenten in hun maag zaten, lijkt het er niet op dat dat meteen gaat gebeuren. Een motie van de ChristenUnie, waarin opgeroepen wordt om bij de voorjaarsnota van 2020 de stand van zaken op te maken, zal waarschijnlijk een meerderheid krijgen. Een typisch geval van: beter iets dan niets?
Bijschrift afbeelding: Deelauto's worden steeds populairder
Afbeelding: Harold Versteeg | Hollandse Hoogte
Contactgegevens:
T: 070-3182792
E: t.langenhuyzen@tweedekamer.nl