Net geïnstalleerd en meteen weer door. De komende periode staat in het teken van de onderhandelingen. Hopelijk zit jouw fractie ook aan tafel en praten jullie mee over de koers. Als nieuw fractielid is het zaak om betrokken te zijn bij de onderhandelingen. Als die succesvol zijn, hebben ze immers best veel invloed op wat je de komende vier jaar gaat doen.


Juist omdat je – waarschijnlijk – zelf niet aan de onderhandelingstafel zit, is het opletten geblazen. Gelukkig zijn er meerdere vormen en mogelijkheden om als voltallige fractie voortdurend op de hoogte gehouden te worden over de onderhandelingen. We zetten ze hieronder kort op een rij.

Heldere afspraken over inzet en onderhandelingsruimte

Zorg ervoor dat je vooraf heldere afspraken over de inzet en onderhandelingsruimte maakt. Natuurlijk zorgen de onderhandelaars tijdens het proces voor een goede terugkoppeling, maar ook als nieuw fractielid heb je een verantwoordelijkheid. Beter een fractievergadering te veel dan te weinig. Om te bepalen of alles helder is, kan je jezelf de volgende vragen stellen.

  • Zijn de belangrijkste punten helder, waarmee de onderhandelaars op pad zijn gegaan?
  • Weet je wat de breekpunten zijn?
  • Heb jij een beeld hoe de andere partijen de onderhandelingen in zijn gegaan? En wat voor hen de breekpunten zijn?
  • Zijn jullie het als fractie eens over wie jullie bondgenoten zijn en wie niet?
  • Zijn er partijen waar jullie echt niet een coalitie mee kunnen vormen?
  • Ken je de woordvoerders van andere partijen op je eigen portefeuilles inmiddels?

Slechte communicatie recept voor hoofdpijn

Ruis tussen de vooruitgeschoven onderhandelaars en de fractie kan voor grote problemen zorgen. Voorkom daarom dat er ook maar een millimeter ruimte ontstaat. Dat betekent dat je als nieuwe fractie investeert in elkaar en de onderlinge afspraken hierover probeert na te leven. Bedenk dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid is om elkaar binnen de partij niet te verrassen met het resultaat van de onderhandelingen.

Als de onderlinge communicatie soepel verloopt, weten de onderhandelaars zich voldoende gesteund en krijg jij niet het gevoel achter de feiten aan te lopen. Door elkaar met grote regelmaat op te zoeken, kun je ook indrukken delen en de geluiden uit de wandelgangen duiden. Wanneer de onderhandelingen de volgende fase in gaan – van verkenning naar formatie – is het juist een voordeel dat je weet wat er speelt. Bij de formatie worden immers de woordvoerders van de verschillende portefeuilles vaak betrokken.


Afbeelding: Novum RegioFoto | ANP