Dat de klimaatverandering steeds meer op de politieke agenda komt, is natuurlijk een goede zaak. En dat er nu toch eindelijk werk wordt gemaakt van de verduurzaming van onze energievoorziening is dat uiteraard ook. Toch is er één sector die de dans lijkt te ontspringen: de luchtvaart blijft maar groeien en groeien.
Nu al zijn vliegtuigen verantwoordelijk voor zo’n 6,5% van de totale Nederlandse CO2-uitstoot. De verwachting is dat dat percentage de komende jaren alleen maar zal toenemen. Niet alleen omdat andere bedrijfstakken wel gebonden zijn aan het Parijsakkoord (lucht- en scheepvaart worden ontzien), maar vooral omdat we met zijn allen meer gaan vliegen. Goedkoper, exotischer en het liefst meerdere keren per jaar.
Een mogelijke methode om vliegen te ontmoedigen is om vliegtickets zwaarder te belasten. Maar is dit wel de meest sociaal-democratische methode? Want zullen niet juist de mensen met de smalste portemonnee de dupe worden van zo’n prijsverhoging? En waarom zouden zij niet en de meer vermogende burgers wel mogen blijven vliegen naar de mooiste plekken op aarde?
Daarom ditmaal de stelling: De groei van de luchtvaart zal gestopt moeten worden, maar het is oneerlijk om de rekening vooral bij de minst daadkrachtige consumenten te leggen en de vliegtickets met een vliegtaks te verhogen.
‘We moeten in de luchtvaart meteen het principe van “de vervuiler betaalt” invoeren’
Roel de Jong
Statenlid in Friesland
‘Het terugdringen van de CO2-uitstoot is zo urgent, dat zelfs sympathieke overwegingen als de luchtvaart ontzien om voor lagere inkomens vliegvakanties “in de lucht” te houden asociaal beleid is. Als we niet maximaal inzetten op het beperken van klimaatverandering zullen de gevolgen daarvan lagere inkomens vele malen harder treffen dan de wellicht tijdelijke onbetaalbaarheid van een vliegvakantie. We moeten in de luchtvaart meteen het principe van “de vervuiler betaalt” invoeren, en alle milieukosten door de veroorzaker ervan laten betalen. Het zou nog beter zijn, om onnodige milieuverontreiniging, zoals - “effe shoppen in Milaan” - juist extra te belasten.’
Vrijwillig bijbetalen om de CO
Willem de Jager
Statenlid in Flevoland
‘De luchtvaart is een grote vervuiler. Vrijwillig bijbetalen voor je vliegreis om de CO2-uitstoot te compenseren is niet populair gebleken. In 2016 koos slechts 1 op de 800 reizigers om bij te betalen voor een “duurzamere” reis. Dus moet de uitstoot in een eerlijke ticketprijs verwerkt worden, waarbij iedereen over kerosine belasting betaalt. Dat stimuleert de concurrentie tussen vliegtuig en trein. De invoering van een vliegtax alleen is niet genoeg en zal niet leiden tot minder CO2-uitstoot. Daarvoor is flankerend beleid nodig, zoals het aantrekkelijker maken van treinreizen en het verlagen van de milieu-impact van de luchtvaart.
‘We zullen selectiever om moeten gaan met vliegreizen’
Hans Nooter
Statenlid in Overijssel
‘Vliegen moet eerlijk belast worden ten opzichte van andere vervoermiddelen. We zullen selectiever moeten omgaan met vliegreizen. De Top 10-bestemmingen liggen allemaal in Europa. Met Londen en Parijs voorop. Deze vluchten vervuilen naar verhouding het meest, zijn door dumpprijzen vaak zeer voordelig en bovendien eenvoudig door een andere vervoerwijze te vervangen. Daarom moeten we in Europees verband de korte afstandsvluchten gaan belasten. Het is de omgekeerde wereld om de meest vervuilende vervoervormen te bevoordelen.’
‘De klant is meer kwijt aan tickets, maar verdient dat terug als belastingbetaler’
Ben Maas
Statenlid in Noord-Brabant
‘Weet je wat oneerlijk is? Dat de lucht- en scheepvaart worden ontzien bij de Parijsakkoorden, terwijl zij de grootste vervuilers zijn. Reizigers worden gelokt door te lage prijzen voor een weekendje Barcelona of Praag. Staat dit nog wel in de juiste verhouding met de gevolgen hiervan? Ik denk van niet. De geluidshinder, verstoring nachtrust en verslechtering van de leefbaarheid; de klimaatverontreinigingen van de CO2-uitstoot; en ook de stakingen piloten en cabinepersoneel, zijn stuk voor stuk redenen om voor een eerlijke prijs van vliegtickets te pleiten.
Bij eerlijke ticketprijzen krijgt het personeel fatsoenlijke contracten en salarissen. De sector betaalt voor de CO2 die ze uitstoot, maar ook accijns en BTW op de (vuile) kerosine. Er is weer eerlijke concurrentie met trein, bus en autovervoer. De klant is meer kwijt aan tickets, maar verdient dat terug als belastingbetaler.’
Afbeelding: Shutterstock