Bijna twee maanden raadslid: van vliegende start tot nog geen raadsvergadering gehad

Waar bij de een de teleurstelling over de mislukte coalitieonderhandelingen overheerst, zitten anderen nog volop in de race. En terwijl sommige ‘nieuwe’ raadsleden kunnen terugvallen op jaren ervaring in de (lokale) politiek, begint voor de meeste gekozenen een ongewis en vooral spannend avontuur. Maar wie je het ook vraagt, zin hebben de nieuwe raadsleden allemaal.

Eerste raadsvragen zijn gesteld 

Tjeerd Ritmeester

Gekozen in Eindhoven

Bijna twee maanden na de gemeenteraadsverkiezingen zijn we in Eindhoven volop bezig met de coalitie-onderhandelingen. Spannend, maar ook leerzaam. De PvdA heeft vijf zetels gekregen, dat is er eentje minder dan bij de vorige verkiezingen. Jammer, maar we hebben met een nieuwe fractie een mooie kans iets op te bouwen, zodat we over vier jaar weer groter zijn.

Om dat te bereiken is het belangrijk dat we meteen een sterk team vormen. Dan heb ik het niet alleen over raadsleden, maar ook over commissieleden en fractievolgers. Je gaat het toch samen doen. Als fractie zijn we daarom na de verkiezingen meteen op heiweekend gegaan in de omgeving van Eindhoven.

Als beginnend raadslid komt er veel op je af, zeker in een stad als Eindhoven. Ik heb meteen geleerd om selectief te zijn. Ook in de Wibautleergang werd dat benadrukt. Met een kleine fractie moet je strategisch zijn. Je bepaalt met je fractie vooraf de doelen om vervolgens keuzes te maken. Hoe verleidelijk dat ook is: ga niet overval evenveel energie in steken.

Je riskeert anders te verzuipen en dat gaat weer ten koste van de tijd die je nodig hebt om de stad in te gaan. Veel inwoners krijgen weinig mee van de gemeentepolitiek, dus je moet het echt ophalen en brengen. Na de verkiezingen ben ik daarom direct naar een wijk gegaan waar ik tijdens de campagne wat onvrede had opgepikt. Dat resulteerde in mijn eerste raadsvragen.

Ten slotte merk ik dat een groot voordeel van de PvdA de nabijheid van een heleboel ervaring is. Maak daar gebruik van. Of het nu om wonen gaat of de auditcommissie, onderwerpen waar je veel over weet of weinig, betrek er anderen bij. Zowel je fractiegenoten als oud-raadsleden helpen graag met meedenken. Maar kijk ook verder. Onder de leden van de PvdA zitten vaak veel verborgen (of minder verborgen) expertises. Samen sta je sterker, juist bij de PvdA.

Blauwe vingers van vervelende brievenbussen 

Renée Roodhuizen

Gekozen in Haarlem

25 wijken, ontelbaar veel rozen, 4000 persoonlijke brieven, 1500 flyers, 25 posters (je eigen hoofd op A1 formaat zal nooit wennen), minstens 1000 Instagramposts, honderden tweets en vele debatten later… De PvdA blijkt op 16 maart 2022 de gemeenteraadsverkiezingen in Haarlem te hebben gewonnen! En een week later bleek dat ikzelf als nummer vier op de lijst 10% van alle PvdA stemmen had binnengesleept. Hard werken loont.

Mijn avontuur begint op 2 november 2021. Ik ben die dag in Kortrijk voor werk en zit ’s avonds met collega’s te eten in een (veel te hip) restaurant. Ik word gebeld door een onbekend nummer en omdat ik nog volledig in werkmodus zit, neem ik op. Het is de voorzitter van de PvdA Zuid-Kennemerland: ‘Zoals je weet komen de gemeenteraadsverkiezingen eraan. Wij zouden het fantastisch vinden als een jonge vrouw zich zou kandideren. We kennen jou en hebben vorig jaar vaak met je gesproken. Je bent al tien jaar lid van de partij en we hopen dat jij interesse hebt.’

Omdat alle puzzelstukjes in elkaar leken te vallen zeg ik terug: ‘Dat heb ik!’ De periode die daarop volgde als rollercoaster omschrijven is een understatement. Ik maak de allermooiste en tegelijkertijd meest intensieve periode van m’n leven (tot nu toe) mee. Woorden als: wethouder, fractie, campagne, profileren en canvassen behoren ineens tot mijn dagelijkse jargon. Langzamerhand komt ook het besef dat ik als jonge vrouw van 26 jaar, die ook nog eens op vrouwen valt, een belangrijke rol vervul. Ik zie namelijk veel (oudere) mannen om me heen en het bewustzijn groeit dat representatie van groot belang is.

Na een ongelooflijke actieve, intense en vooral leuke campagne straal ik van blijdschap en motivatie. Ik heb zo veel fantastische gesprekken mogen voeren en interessante mensen ontmoet dat ik meer binding voel met mijn stad dan ooit te voren. Ergens in mij begint tevens de overtuiging te groeien dat het wel eens zou kunnen gaan lukken, die verkiezingen winnen…

Maar, dat zeg ik (nog) niet hardop. Tót die (inmiddels befaamde) 16 maart, de uitslagenavond. De sfeer zit er goed in en ik zie Floor en Maarten ook voorzichtig glimlachen. De eerste uitslagen druppelen binnen en met nog geen 2% van de stemmen geteld zijn wij de grootste. Naïviteit neemt de overhand en ik zeg: ‘Dit kan niet meer misgaan.’

Nadat 60% van de stemmen geteld zijn snelt Maarten naar ons toe. Hij had een ingewikkelde en enigszins twijfelachtige wiskundige berekening gemaakt, waaruit kwam dat alleen GroenLinks ons nog zou kunnen inhalen, maar die kans was klein. Pas na 98% van de stemmen durfden we echt te juichen en na 100% te feesten. De PvdA had 10979 stemmen gehaald en heeft daarmee recht op zeven zetels.

Wat een avontuur. Het vormt het begin van een nieuwe, ontzettend vette periode als raadslid van de Gemeente Haarlem. Waar ik tot nu toe elke dag plezier en energie uit heb gehaald.

Van lijstduwer naar plek twee 

Katja Jamin

Gekozen in Wijchen

Je zou me een oudgediende kunnen noemen. Vanaf 1990 ben ik actief voor de PvdA in Wijchen. In 2014 besloot ik te stoppen nadat ik fractieondersteuner, commissielid, raadslid en fractievoorzitter was. Als lid van de kiescommissie heb ik mede de kandidatenlijst voor de komende periode samengesteld. Op plek twee stond een zeer geschikte kandidaat, maar door persoonlijke omstandigheden moest zij helaas kort voor de verkiezingen haar kandidatuur intrekken.

Vanuit de fractie en het bestuur kwam toen de vraag of ik haar plaats in wilde nemen. Van een lijstduwersplaats naar plek twee? Ik heb hier echt even over na moeten denken: ben met pensioen en aardig aan mijn ‘vrijheid’ gewend geraakt. Doe weliswaar vrijwilligerswerk, maar een periode raadslidmaatschap geeft wel wat meer verplichtingen.

Na lang wikken en wegen, en vooral na goede gesprekken met fractie en het bestuur heb ik me voor de jaarwisseling besloten mij kandidaat te stellen. In de ledenvergadering werd mijn kandidatuur unaniem gesteund. En dan begin je weer opnieuw: overleggen over de campagne, foto’s maken, flyeren, en aanwezig zijn bij alle verkiezingsactiviteiten.

De belangrijkste opgave was de drie zetels in de raad behouden. In de afgelopen periode waren we onderdeel van de coalitie met een wethouder in het college. Als kleine partij is het natuurlijk altijd maar de vraag of dat een volgende periode weer gaat lukken. En dan komt de uitslagenavond in ons mooie kasteel: halen we de drie zetels? Tot het einde toe bleef het spannend. Maar helaas het werden twee zetels en geen restzetel.

Inmiddels is de nieuwe coalitie gevormd. Daarin doen wij niet meer mee. Onze wethouder, tevens lijsttrekker, komt opnieuw in de raad. Wij gaan het samen doen met een paar zeer goede commissieleden.

Vol enthousiasme de oppositie in dus. Dat geeft ons ook de mogelijkheid om meer ons eigen geluid te laten horen. De afgelopen jaren was ik lid van de Wmo-raad, de ontwikkelingen binnen het sociaal domein ben ik daardoor blijven volgen. Maar voor de rest ben ik, als senior, ook gewoon een nieuw raadslid.

Hobby’s heb ik sinds kort niet meer 

Azad Toguc

Gekozen in Vlissingen

Na twaalf jaar braaf lid te zijn geweest van PvdA, ben ik gevraagd om actief deel te nemen aan de lokale politiek. Ik heb altijd al in de politiek willen gaan, maar heb het nooit gedurfd om een eerste stap te zetten. Vanwege mijn drukke leven en een voltijdbaan dacht ik dat ik hier geen tijd voor zou hebben. Maar nu de kinderen ouder en zelfstandiger zijn, heb ik toch besloten om de gemeenteraad in te gaan.

Met een mooie overwinning ben ik samen Frances Oreel en met Koen de Vries gekozen om de PvdA te vertegenwoordigen in onze prachtige stad Vlissingen. Al voordat we klaar waren met ons overwinningsdansje, kregen we een golf van informatie over ons heen: op woensdagavond werden wij officieel beëdigd als raadsleden en op donderdagavond kregen we een lezing van de 'artikel-12-inspecteur', waarin hij aangaf dat we als gemeente eigenlijk failliet zijn en dat we overal op moeten bezuinigen. Om de week mooi af te ronden kregen we een vrijdagzending met 54 bijlagen om even door te nemen.

Wat is raadslid een onderbetaalde en een ondergewaardeerde baan. Besluiten van raadsleden die je voorgingen worden jou kwalijk genomen. Je mag alle problemen van de gemeente (proberen) op (te) lossen. Daarnaast word je overal voor uitgenodigd. Elke avond en de weekenden worden gevuld met trainingen en vergaderingen. Vervolgens kom je erachter dat we als partij opzij gezet zijn door de grootste partijen en dat de plannen voor de coalitie al gemaakt zijn voordat de verkiezingen gehouden werden. Het gevolg is dat een partij met één zetel een wethouder mag leveren en dat twee partijen met drie zetels buitenspel worden gezet. En dan vraagt men zich verbaasd af waarom de kiezers hun vertrouwen in politiek verliezen en waarom er zo'n lage opkomst is!

Ik wilde mijn dagboek afronden met mijn hobby’s, maar gelukkig heb ik die sinds kort niet meer! Te druk met de politiek. Maar alle gekheid op een stokje: wat is het toch leuk om raadslid te zijn. Had ik het maar eerder gedaan!

De coalitieonderhandelingen werden een koude douche 

Peter Pinkhaar

Gekozen in Castricum

De lokale politiek heeft me altijd geboeid. Vorige zomer werd ik lid van de partij, waar altijd mijn hart lag en stelde ik me kandidaat. Op de kandidatenlijst kwam ik op plek twee terecht. De vorige periode hadden we één zetel. Het raadslid stopte, onze nieuwe fractieleider is zeer ervaren in de politiek. Het leek me als nieuwkomer daarom leuk om als commissielid te starten.

De zes maanden voor de verkiezingen draaide ik mee in de oude fractie. Dat was alleen digitaal contact, niet echt motiverend! Maar toen we elkaar eindelijk in levenden lijve ontmoetten, werd mij weer duidelijk waarom ik me kandidaat had gesteld: met andere betrokken mensen van verschillende pluimage werken aan het beter maken van de lokale samenleving en met de PvdA het verschil gaan maken.

In de campagne hebben we daarom sterk ingezet op sociale woningbouw: bloot leggen waar de politiek het heeft laten liggen. Het tekort aan sociale huurwoningen lijkt uit de lucht te vallen. Iedereen is er min of meer verbaasd over. De vraag hoe het tekort is ontstaan is een ongemakkelijke vraag en vraagt om een scherp debat. Dat we ook met succes voerden. We scoorden: twee zetels en een raadslidmaatschap voor mij.

De coalitie-onderhandelingen werden helaas een koude douche. De lokale partij was en bleef de grootste, maar boekte geen winst. De winst lag op links: PvdA, GroenLinks en een lokale min of meer progressieve partij. GroenLinks kwam aan tafel en wij ondanks de winst slechts pro forma. Teleurstellend. Gelukkig hebben we een mooie fractie met drie commissieleden. Doelen stellen, de portefeuilleverdeling en de teamvorming moeten nog gebeuren. Maar dat gaat helemaal goed komen.

Bijzonder was wel dat de politiek twee maanden heeft stilgelegen. Twee weken voor de verkiezingen tot aan het reces was er geen raad of commissie. En toch draaide de wereld door. En hoe! We weten nu al dat de komende periode politiek ingewikkeld en bijzonder zal zijn. Met de PvdA zetten we ons in voor de meest kwetsbaren in de samenleving.

In de oppositie volop het sociale geluid laten horen 

Jessica van Sikkelerus-Schuerman

Gekozen in Hulst

Dinsdagmiddag 15 maart beginnen de zenuwen. Slaat onze (online) campagne wel aan? Heb ik zelf voldoende gedaan om me te profileren? Gaan de zeer positieve reacties ons ook echt die stemmen opleveren? Onze ‘jonge’ lijst met een nieuwe lijsttrekker en het afscheid van de nummer één en twee van de laatste keren zouden natuurlijk ook in ons nadeel kunnen werken. Of gaat het ons juist meer stemmen opleveren?

Op woensdag voor het werk maar eerst gaan stemmen en niet zoals gepland na het werk. Op weg naar het stembureau nog een aantal mensen die in het voorbijgaan me nog succes wensen. Als nummer twee was ik natuurlijk zichtbaar en ‘durfde’ ik ook voor het eerst mensen aan te spreken om op mij te stemmen.

We hebben een leuke campagnetijd gehad met aan de ene kant het enthousiasme van een nieuwe groep en aan de andere kant de steun en kennis van de mensen die al langer meedraaien. En ook steeds meer positieve reacties, vooral op onze lijsttrekker die zeer zichtbaar en duidelijk is. Je gaat dan stiekem hopen op wellicht drie zetels: zouden we dit keer dan toch een keer de restzetel krijgen? Uiteindelijk grijpen we daar weer naast, maar evenaren we wel de twee zetels die we de vorige keren hadden. Heel blij en gelukkig, dat er in ieder geval nog een linkse partij in de gemeenteraad van Hulst komt.

De volgende dag krijg ik het nieuws dat ik zelf ook voldoende stemmen had voor een raadszetel. Helaas volgt al snel het bericht dat we niet in de coalitie komen. Maar ik vertrouw erop dat we in de oppositie de komende jaren volop het sociale geluid kunnen laten horen.