Colleges – bijna – rond, nu echt aan de slag

Weinig dingen in het leven zijn zo onvoorspelbaar als de coalitievorming. Soms volgt op een verlies deelname aan de coalitie, een andere keer wacht na zetelwinst de oppositie en een heel enkele keer gebeurt alles precies in lijn met de uitslag. Joren van Veen (Groningen), Marije Wiss (Gooise Meren), Theo Müller-Königkrämer (Heumen) en Truus Gerse (Katwijk) zijn net drie maanden raadslid, maar kunnen er nu wel volop over meepraten.

Links blok met linkse plannen 

Joren van Veen

Gekozen in Groningen

Dat Groningen links stemt wist ik wel. Maar het écht mooie is dat het ons gelukt is om deze uitslag om te zetten in een prachtig coalitieakkoord met een links blok: GroenLinks (9) – PvdA (6) – SP (4) – PvdD (4) & CU (2). We gaan vol inzetten op bestaanszekerheid, gelijke kansen en groene, inclusieve groei.

Als nieuwkomer in een fractie met twee kandidaat-wethouders en een ervaren fractievoorzitter zat ik logischerwijs niet bij de onderhandelingen, waardoor ik de afgelopen maanden wat meer tijd had om me in te werken, na te denken over de portefeuilleverdeling en me goed voor te bereiden op mijn eerste taken als raadslid.

De gemeente Groningen heeft gelukkig een intensief inwerkprogramma georganiseerd, waarbij elke woensdag zo’n vijf informatieve sessies zijn. Ik voelde me een tiener op Lowlands die in het blokkenschema moet bepalen waar ik heenga: wil ik naar ‘Economische zaken & werkgelegenheid’ of vind ik ‘de inclusieve en actieve stad’ belangrijker?

Ook zijn we in contact gekomen met Jacques Wallage (voormalig burgermeester van Groningen) die aangeboden heeft om ons te coachen. Heel nuttig en leerzaam om met iemand met zoveel ervaring te praten! Ik kan elk nieuw raadslid dan ook adviseren een ervaren rot als coach te vragen.

In eerste instantie neigde ik naar ‘klassieke’ PvdA thema’s als werk & inkomen en wonen. Maar na gesprekken met een paar PvdA’ers buiten de fractie ben ik tot de conclusie gekomen dat het slimmer is om te zoeken naar onderwerpen die meer bij mijn karakter aansluiten. Ik word enthousiast van ongebaande paden, beleid wat nog uitgezet moet worden en waar creativiteit nodig is. Vandaar dat ik uiteindelijk voor de energietransitie gegaan ben. Ik wil me hard gaan maken voor een inclusieve energietransitie. Hard nodig als je ziet wie in Nederland vooral geraakt worden door de huidige hoge energielasten.

Afgelopen maandag hebben we het coalitieakkoord gepresenteerd. Ik heb ondertussen m’n eerste woordvoering gedaan, vragen gesteld over blauwalg en vergaderd in de auditcie. Het gaat nu echt beginnen, ik heb er zin in! Benieuwd hoe het me afgaat? Meld je aan voor m’n nieuwsbrief.

Profileren als de verbindende factor in de raad 

Marije Wiss

Gekozen in Gooise Meren

Op 16 maart zat ik in de raadzaal naast een aantal fractiegenoten. Wij gingen optimistisch de avond in. We hebben uitgebreid campagne gevoerd, geïnvesteerd in social media en zijn met veel leden in alle kernen regelmatig te zien geweest. De eerste uitslagen kwamen binnen en ik zag onze lijsttrekker heel hard haar best doen om te blijven glimlachen: grote vreugde bij de lokale partijen en wij verliezen een zetel.

Rolien en ik zullen met z’n tweeën de komende vier jaar de PvdA vertegenwoordigen in de raad van Gooise Meren. Even een teleurstelling natuurlijk, maar wij besloten al snel dat wij als enige vrouwenfractie in deze Gooise raad absoluut nog steeds het verschil kunnen maken. En daar hebben we zin in!

De uitnodiging van de informateur kwam. Peter Rehwinkel nodigde ons uit om onze visie te geven op de uitslagen en wat dat zou betekenen voor een toekomstige coalitie. Het werd op de uitslagenavond al duidelijk dat de vier zittende college partijen elkaar de komende periode weer zullen gaan omarmen. De huidige coalitie, waar de VVD weliswaar wat zetels verlies heeft moeten noteren en D66 wat winst, had immers nog steeds de meerderheid. Wij gaven nog wel bij de informateur aan dat wij het bijzonder jammer zouden vinden wanneer de grote winnaar van Gooise Meren, het Goois Democratisch Platform, uitgesloten zou worden bij de coalitievormingen.

Uiteindelijk blijkt ons voorgevoel juist. Het is een informatieproces voor de bühne. Een week later verschijnt het verslag van de informateur met daarin de niet verrassende mededeling dat de op één na grootste partij, D66, nu aan zet is. Want samenwerken met het GDP, dat ziet de zittende coalitie niet zitten. Met alle spanningen van dien én een spotprentje in de Gooi en Eemlander.

Inmiddels zitten we met de raad midden in de P&C cyclus. Geen perspectiefnota, maar een korte perspectiefbrief, omdat er nog geen nieuw college is. De vergaderingen tot nu toe zijn gespannen van sfeer. De winnende, maar buitengesloten partij heeft tijdens de laatste raadsvergadering een verzoek gedaan om een agendapunt toe te voegen aan de vergadering. Er was namelijk een debat beloofd over het verslag van de tweede informateur, die toevallig ook de huidig wethouder voor D66 is.

Maar dit debat werd afgewezen, omdat de wethouder in kwestie niet aanwezig was. Uit boosheid is deze partij toen met alle vers gekozen zeven zetels opgestaan en weggelopen. Met als gevolg een menings- en besluitvormende raad met slechts 23 van de 31 zetels (er was ook iemand ziek) en wederom een gênante spotprent in de krant.  

Rolien en ik zullen ons de komende tijd profileren als de verbindende factor in de raad. Want wie wil er nou niet, dat veel meer mensen zich thuis voelen in onze mooie gemeente? Ook in de Gooise Meren zijn er kinderen die opgroeien in armoede. Het is daarom zó belangrijk, dat er serieus aandacht besteed wordt aan kansengelijkheid. En volgens mij wil iedereen in de gemeenteraad dat. Zich inzetten voor de samenleving waar zij zelf ook deel van zijn. Als PvdA gaan we dat sociaal-democratische geluid luid en duidelijk laten horen!

Rug rechtgehouden 

Theo Müller-Königkrämer

Gekozen in Heumen

Na een intensieve campagne kwam op 16 maart de uitslag. Niet verkeerd: de PvdA gaat in Heumen van één naar twee zetels! De boodschap van lokaal en sociaal, een zichtbare campagne en inzet van de zittende fractie en wethouder worden gewaardeerd en het harde werken beloond. We treden aan als geheel nieuwe raadsfractie (met weliswaar commissie-ervaring) en zijn met onze 32 en 30 jaar de enige dertigers in de raad.

Snel daarna begint het formatieproces. Onze inzet was een zo progressief mogelijke coalitie. De grootste lokale partij, die met kop en schouders gewonnen had, nodigde alle partijen uit. Alle landelijke partijen hadden twee zetels. De VVD en de PvdA kregen een uitnodiging om verder te praten.

Het sociaal domein, de core business van de PvdA in de lokale politiek, kwam het meeste aan bod. Maar helaas bleek in de gesprekken dat wij hier heel anders in staan dan de twee andere partijen. Wij wilden geen bezuinigingen, terwijl de andere partijen hoe dan ook voor een min op het sociaal domein gingen.

Als jonge onderhandelaar sta je dan voor een dilemma. Je wilt enerzijds meedoen en verantwoordelijkheid dragen. Anderzijds ben je als sociaal-democraat voor inclusiviteit en een gemeente, waarin iedereen mee kan doen. Op dat moment was het prettig om onderdeel te zijn van een landelijke partij met een groot netwerk. Het gewestelijk bestuur van Gelderland stond ons met raad en daad bij en bood de gewenste ondersteuning.

Tot een deelname aan de coalitie heeft het allemaal niet geleid. Uiteindelijk zijn de onderhandeling geklapt. Ook de beoogd en ervaren wethouder kon zich niet vinden in de ingeslagen richting. Jammer is het wel dat je na een verkiezingswinst niet deelneemt aan het bestuur. Maar we hebben de rug recht gehouden en kunnen onszelf in de spiegel aankijken. En ja dat je dan een teleurstelling moet verwerken hoort bij de politiek. Nu gaan we vanuit de oppositie met ons eigen kritische én constructieve geluid aan de slag.

Wie had dat gedacht? 

Truus Gerse

Gekozen in Katwijk

16 maart 2022, een woensdag als altijd? Nou dat was het alleen al vanwege de verjaardag van mijn jongste dochter niet. Maar toch: het begin voelde best gewoon. Net als iedere woensdag oppassen op de kleinkids. Op het schoolplein natuurlijk nog wel even alle ouders aangemoedigd om te gaan stemmen. ‘Hoeft niet op mij, maar laat in ieder geval je stem horen.’

Zelf was mijn agenda eigenlijk best leeg. Gestemd had ik die maandag al. Vooral om te checken of het stemlokaal wel goed toegankelijk was. En nerveus was ik eigenlijk ook niet. Ik hoopte vooral op een zetel meer, maar had het niet erg gevonden als iemand anders met voorkeurstemmen mijn plaats had ingenomen.

Voor mij was de weg ernaartoe al een beloning op zich:  het canvassen, de gezelligheid onderling,  het samen zijn, soep eten, praten en vooral veel lachen. Wat een leuke groep. En ook zo enthousiast. Met mijn 64 jaar en rolstoel voor het eerst op de kieslijst. Wie had dat ooit gedacht? Ik zelf nog het minst. Moest zelfs nog lid worden, alles was nieuw. Maar het voelde wel meteen vertrouwd.

Terug naar de woensdag. Kleinkinderen van school opgehaald en ’s avonds met al mijn partijgenoten samen eten voordat we naar de uitslagenavond in het gemeentehuis gingen. We vielen echt op, omdat we een team zijn. En dat werd beloond: van twee naar drie zetels. Van iedereen felicitaties. Iedereen gunde het ons. Zelf besefte ik nauwelijks dat ik waarschijnlijk raadslid zou worden. Was gewoon blij met een zetel meer. 

Gelukkig had de griffier een vooruitziende blik. Hij had me samen met een beleidsambtenaar al eerder meegenomen om te kijken of ik overal met mijn rolstoel bij kon komen en waar ik het beste kon gaan zitten. Dus ik kon meteen echt beginnen. Ik leer en doe mijn best. Het is echt veel werk, maar geniet er elke dag van. Niet in het minst door mijn geweldige fractiegenoten, die me echt overal mee helpen.

En ja, natuurlijk is niet alles ideaal. Werkbezoeken zijn soms lastig. Nederland is nog niet geheel rolstoeltoegankelijk, maar iedereen doet zijn best en wil meedenken. Je ziet dat het mensen aan het denken zet. En alleen dat al, vind ik veel waard.

Wat een ervaring. Hoe geweldig.

Bijschrift afbeelding: Presentatie van het Groninger college

Afbeelding: Robin van Lonkhuijsen | ANP